Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 11 oktober 2025


Eertijds," ging Golinitschef voort, zonder Wronsky en Anna aan het woord te laten komen, "eertijds was de vrijdenker een man, opgevoed in godsdienstige en zedelijke denkbeelden, bekend met de wetten, die de maatschappij besturen en die eerst na veel tweestrijd tot de vrijheid van denken geraakte; maar wij bezitten nu een nieuw type: de vrijdenkers, die opgroeien zonder ooit te hebben hooren spreken van de wetten van zedelijkheid en godsdienst, die niet weten, dat zekere autoriteiten bestaan kunnen, en die slechts het gevoel van ontkenning bezitten.

Voorzoover wij daarentegen dingen aan hen toeschrijven, welke een ontkenning in zich sluiten, zooals "begrensdheid", "eindigheid", "onvermogen" enz., noemen wij ze onvolmaakt, wijl zij onzen Geest niet op dezelfde wijze aandoen als die, welke wij volmaakt noemen, doch geenszins wijl hun iets, dat hun toekomt, zou ontbreken, of wijl de Natuur zou hebben gezondigd.

Ik bezweer u, mijn landgenoten, legt de hand op uw hart en vraagt uzelf: Zal ik de naam mijner Vaderen verloochenen, de naam van Vlaming voor een andere verwisselen? En als een nieuw aangekomene mij laten herdopen alsof mijn stam geen wortelen in de wieg der volken had? Ho! Ik gevoel het, uw boezem klopt voor het Vaderland, en de ontkenning: Neen! rolt met verontwaardiging van uw lippen.

Hij is een origineel zonder de minste opvoeding, een van die nieuwe wilden zooals men er tegenwoordig velen ziet, gij begrijpt me, die vrijdenkers, die zich met woede werpen op het atheïsme, het materialisme, de ontkenning van alles!

De listige Tancmar begon het voorgevallene te verklaren, in schijn met rechtzinnigheid; maar hij drukte met zulke welberekende kracht op de ontkenning van der Kerlen vrijheid en op de redenen van de weigering zijns zoons, dat de Erembalds hem knarsetandend aanhoorden.

Werd hij inderdaad bevredigd, dan zou hij verzinken in de macht van het onwezen, dat tot hem sprak: al wat ontstaat is waard om te gronde te gaan. Hier ligt de beteekenis der weddenschap tusschen Faust en Mefisto. Uit Mefisto's oogpunt schijnt het mogelijk den levensdrang van Faust in de ontkenning te doen ondergaan.

Wanneer ik tot het oogenblik zeg: blijf, want gij waart schoon genoeg, sla mij dan in boeien, want dan mag ik te gronde gaan. Deze weddenschap ga ik aan met u!" De zinnelijkheid, eensdeels het uitingsmiddel onzer geestelijke natuur, is anderzijds een ontkenning onzer hoogste waarde. De mensch als geestelijk wezen is zich van de ontoereikendheid en onmacht der zinnelijke natuur bewust.

Het niet beseffen, dat de veranderlijkheid, voor den vooruitgang noodig, de geschiktheid vermindert, heeft tot de meest bekrompene en scheve opvattingen van het werelddoel bij sommigen, en tot ontkenning van eenig werelddoel bij anderen aanleiding gegeven.

Voldaanheid met minder dan het volstrekte zou voor hem een ontkenning van de waarheid zijn, een verderving van zijn hoogste verlangen, een Mefistofelische leugen. Zijn eigen hoogere wezen ware daardoor getroffen en te gronde gericht. De titanische natuur van Faust verlangt geen gemakkelijke voldaanheid, maar streven.

Opmerking: Wij zien dus dat lijdingen slechts in betrekking staan tot den Geest voorzoover er iets in hem is waarin ontkenning ligt opgesloten, ofwel voorzoover hij beschouwd wordt als een deel der Natuur dat op zichzelf en zonder behulp van iets anders niet klaar en duidelijk kan worden begrepen.

Woord Van De Dag

cnapelinck

Anderen Op Zoek