Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 1 juni 2025
Er blijkt verder uit niets, dat de weglating van de bovengenoemde uitdrukkingen, die in de wet van 1817 voorkwamen, geschied is met de bedoeling, die mr. Scholten onderstelt. Wat in de memorie van toelichting daaromtrent wordt opgemerkt, geeft niet den minsten grond voor deze meening.
Een gevaar ~afkeeren~ wil dus zeggen: maken, dat het zich weer in tegengestelde richting van ons verwijdert, of dat het teruggaat; het gevaar ~afwenden~ beteekent: het gevaar een andere, zijdelingsche richting geven, zoodat het niet ons, maar mogelijk wel een ander treft. ~Afkeeren~, dat dus een rechtstreeksch optreden, een afdoenden maatregel onderstelt, is derhalve sterker dan ~afwenden~; hierbij toch blijft feitelijk het gevaar bestaan.
~Vorderen~ onderstelt wel, dat weigeren mogelijk is, maar toch niet verwacht wordt, hetzij omdat degene, van wien men iets vordert, door innerlijken drang weerhouden wordt te weigeren, hetzij hij bevreesd is door dwangmiddelen tot het voldoen van het gevorderde gebracht te worden. Men ~vordert~ van een welopgevoed man, dat men hem op zijn woord mag gelooven.
De echo van Muiderberg is ~vermaard~. De bokking van Harderwijk was vroeger ~vermaard~. De vermaardheid behoeft echter niet aan het nageslacht overgeleverd te worden. ~Befaamd~ kan zoowel in goeden als kwaden zin gebruikt worden, maar is minder sterk dan beroemd of berucht. Het onderstelt in den regel een »eigenaardige" bekendheid. Het ~befaamde~ Staphorster boertje.
Moogt gij voor zulk een ramp ~bewaard~ blijven! d. w. z. moge zulk een ramp verre van u blijven. ~Behoeden~ onderstelt ook wel hetzelfde als bewaren, maar voegt er tevens bij, dat men op zijn hoede is, dus dat men voortdurend het ons toevertrouwde in het oog houdt; dientengevolge is het sterker dan bewaren. God ~behoede~ u op uw verren tocht!
~Zuinig~ duidt aan, dat men zorg draagt, niet te veel uit te geven; men wil voorkomen, dat hetgeen men bezit, te vroeg opraakt, daar men anders te kort zou komen. Wie zes gulden per week verdient, moet ~zuinig~ huishouden. ~Spaarzaam~ is nog sterker; het onderstelt, dat men nog wil sparen of overhouden. Een ~spaarzame~ hand koopt anderlui's land.
Bovendien ziet ~gebieden~ meestal op een voorschrift van blijvenden en ~bevelen~ op een van tijdelijken aard. God heeft ons ~geboden~ niet te stelen. De veldheer ~beval~, dat de soldaten niet zouden plunderen. ~Gelasten~ onderstelt, dat men zijn ondergeschikte een last of opdracht geeft, om dien te vervullen. De generaal ~gelastte~ den koerier, onmiddellijk versterking te gaan ontbieden.
~Deel~ stelt vooral de tegenstelling met het geheel op den voorgrond: dat is maar een ~deel~ van de waarheid; het zesde ~deel~. Bij ~gedeelte~ denkt men meer aan een bepaald deel in tegenstelling met een ander: Het eerste ~gedeelte~ van den weg is zonnig; het volgende ~gedeelte~ niet. ~Stuk~ zegt, dat iets van 't geheel is losgemaakt, 't zij door toeval of met opzet: een ~stuk~ van een vaas; een ~stuk~ vleesch. ~Aandeel~ beteekent het deel, dat iemand toekomt, en onderstelt dus een verdeeling onder twee of meer personen.
Het onaangename gevoel, dat zich van ons meester maakt, wanneer wij tot het besef komen, verkeerd gehandeld te hebben. ~Spijt~ drukt dit het zwakst uit; het geldt dan ook hoofdzakelijk van minder belangrijke daden. Ik heb er ~spijt~ van, dat ik dit boek gekocht heb. ~Leedwezen~ is sterker; het onderstelt een daad, waardoor wij ons zelven of anderen verdriet of nadeel berokkend hebben.
Men ~waardeert~ een hond om zijn waakzaamheid; men ~acht~ hem niet. Uitdeelen verdeelen. In deelen splitsen. Vermeesteren bemachtigen. In zijn macht brengen. ~Bemachtigen~ zegt dit in 't algemeen; ~vermeesteren~ onderstelt uitdrukkelijk strijd en geeft tevens te kennen, dat men over iets meester wordt en dus naar willekeur er mee kan handelen. Bezitten hebben.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek