United States or Iraq ? Vote for the TOP Country of the Week !


Een harde werkelijkheid had de idylle verstoord, en men begon in te zien, dat het niet alleen in de practijk, maar ook in de poëzie noodig was, rekening te houden met de wereld, zooals zij was, niet alleen, zooals men wenschte, dat zij wezen zou. In Ibsen's productie gedurende de in hoofdstuk II, 3 besproken periode is reeds te zien, dat iets nieuws in wording is.

Ieder spreekt zijn eigen taal, en deze toont het karakter van den spreker, zoodat men hem dikwijls aan een enkele repliek kent. Het oudste van Ibsen's 'Nutidsdramer' is De Unges Forbund van 1869. Het is het eenige blijspel, dat hij geschreven heeft.

Maar met een ongelijk gevolg. In beiden is veel van Garborg zelf. Dit drama herinnert meer dan eenig ander aan Ibsen's 'Vijand des Volks'. In beide staat één man tegenover allen en overwint zijn tegenstanders zedelijk en verstandelijk, maar wordt uitgestooten, omdat hij de waarheid zegt.

En drama volgt op drama; de Vrouw van de zee komt na Rosmersholm, dat het hoogtepunt van Ibsen's dramatisch vermogen voorstelt, en na de Vrouw van de Zee verschijnen Hedda Gabler , Bouwmeester Solness , Kleine Eyolf .... Zij weerspiegelen de ongelijkmatige bewegingen der samenleving in de moderne maatschappij. Is het wel een samenleving? Zoo verschillend zijn haar elementen.

Er kwam, gelijk ik heb gezegd, iets van eeuwigheidsgevoel in Ibsen's geest.

Vele jaren later heeft Ibsen nog één historisch drama geschreven, maar dit behoort niet meer geheel in den hier bedoelden zin tot de romantiek, en het neemt door zijn wereldhistorische en diep-menschelijke beteekenis een aparte plaats in Ibsen's productie in. De stof voor Hermændene en Kongsemnerne is aan de Noorsche oudheid ontleend.

In de massa verdwijnt het ideaal; in den enkelen mensch kan het leven, en het leeft overal, waar heele gevoelens aanwezig zijn. Zoo wordt uit de wanhoop van Vildanden het geloof opnieuw geboren. En zoo is het begrijpelijk, dat Ibsen's volgend drama handelt over de mogelijkheid van den mensch, om geadeld te worden.

De vaste bepaaldheid van het bestaan gaf houding en bevrijding aan zijn geest. Het was een wijsheid gegrond op de granietlaag van de aarde. Ibsen's tragedie van Julianus den Afvallige beweegt zich in de atmosfeer van het determinisme. Dat geeft eenheid, en vooral ook eenheid van horizon, aan het noodzakelijk wijd uiteenloopende verhaal van het historisch drama.