Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 20 juni 2025
Als we het boek uit hebben, weten we nog niet, waarom de schrijver het geschreven heeft. Laten we dus beginnen met omtrent het Korporaalschap te verklaren, dat het al vast deze goede eigenschap heeft: ieder beschouwer kan steeds in dezelfde twee personen de hoofdzaak aanwijzen, op welke Rembrandt de aandacht wilde vestigen. Waarom heeft hij dit gewild?
Hoewel dit niemand zal verwonderen, geloof ik toch niet dat de ware oorzaak van deze in hem ongewone stemming den oppervlakkigen beschouwer helder voor oogen ligt. In-verband met sommige opmerkingen in het vorig hoofdstuk, zou men allicht geneigd wezen z'n verdriet uitsluitend toeteschryven aan de teleurstelling die 't "Buiten-zyn" hem berokkende.
Het tooneel, dat zich aan de blikken van den beschouwer voordoet, is nergens hetzelfde. Maar wat wel alom te vinden is, zijn de edele lijnen en de vaste omtrekken, hoe uiteenloopend ook de onderdeelen zijn, hoe de aard der vormen moge verschillen en het karakter der landschappen zijn eigen stempel dragen.
Dit onverbiddelijk omsmelten van het leven in de vaste vormen van "beginsel zonder barmhartigheid of feil" krijgt op den duur zulk een macht over den geest van den beschouwer, dat hij vroeger of later, al heeft hij sedert lang alle vrees voor den angel verloren, een ander soort van vrees voor de honingbij in zich voelt ontwikkelen, die het meest gelijkt op een vaag ontzag.
Misschien kan de indruk, dien hij op den beschouwer maakt, niet beter worden weergegeven dan door een reeks van uitroepen, door een Duitscher in klimmende verrukking geslaakt bij zijn aankomst te Pulucayo: "Famos! Kolossal! Pyramidal! Elefantisch!" Over een afstand van 25 kilometer beschrijft de lijn meer dan tweehonderd bochten, bij een voortdurende helling van 1/20.
Men mag gerust zeggen, dat geen enkel kunstenaar van de Renaissance eene opdracht ontving, die hem zoo gunstige gelegenheid gaf tot ontplooiing van zijn talent: een ongebroken muurvlak, eene uitmuntende belichting en overvloedige ruimte voor den beschouwer.
Hoe onrechtvaardig ook deze stemming was, het zal den weldenkenden beschouwer van z'n zielegeschiedenis aangenaam wezen te ontwaren dat-i nog iets anders was dan kinderlyk en goedig alleen. Het werd waarlyk tyd. Na 't eten werden de Kruckers onthaald op den traditioneelen toer. En ook Wouter mocht meeryden... in 't achterbakjen alweer, waar men hem 't aanminnig Bonifaasje te bewaren gaf.
Holst hier wel duidelijk en diep te doorvoelen, dat de kunstuitbeelding van een sentiment zelfs precies het tegenovergestelde sentiment in den beschouwer der uitbeelding kan wakker roepen, en anders dan het in 't leven buiten de kunst gebeurt; dáár zou smart wel aanleiding tot genot kunnen geven, maar tot wreedheidsgenot, hier wekt het iets goddelijks in den genietenden mensch: een blijdschap van "bevende zaligheid"! A bon entendeur demi-mot suffit.
Het gezicht van het Palazzo ducale maakt een eigenaardigen indruk op den beschouwer. De hooge, vestingachtige muren van het gebouw, en zijne smalle en niet overtalrijke vensters doen onwillekeurig aan een saraceenschen oorsprong, aan een oostersch serail denken.
We erkennen, dat het cadaver op de Les een gelukkige kunstgreep was om den beschouwer te boeien; maar we worden gewaar, dat tien jaren later hetzelfde doel bereikt wordt, zonder het te pas brengen van vreemde zaken. Een bewijs dus van grooter meesterschap.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek