United States or South Georgia and the South Sandwich Islands ? Vote for the TOP Country of the Week !


Meer nog in Enschede had een Roomsche grooten kans van slagen, en men kon op het succes der Antirevolutionairen in veel andere districten hopen. Maar hier hing alles af van de houding der Oud-liberalen en der Sociaal-democraten. De strijd hernieuwde zich met des te grooter vuur, naarmate het beslissend oogenblik naderde.

Zij stonden niet vijandig tegenover deze herziening, integendeel, velen onder hen, vooral bij de Antirevolutionairen keurden haar goed, maar zij maakten haar ondergeschikt aan de herziening der schoolwetten, die voor hen het voorwerp bleef, waartoe ze sedert 1878 bijzonderlijk alle krachten inspanden.

Toch bereikte de rechtsche partij het gedachte succes niet, want 44 van hare candidaten slechts kwamen als overwinnaars uit de stembus tevoorschijn, terwijl zij minstens 48 hadden verwacht, en van dezen waren er slechts 13 Antirevolutionairen tegen 23 Roomschen, 7 Christelijk-Historischen en 1 Friesch-christelijk historische vertegenwoordiger.

Intusschen worden de Antirevolutionairen feitelijk hoofdzakelijk gevonden onder hen die men noemt: »de Gereformeerden of ook de ultra-calvinisten", degelijke en vurige Protestanten, die Dr. Kuyper om zich verzameld heeft voor een godsdienstige hervorming ter zelfder tijd als voor staatkundige actie.

Want de beteekenis van het Evangelie voor het maatschappelijk leven is de godsdienstige grondslag van het staatkundig stelsel, dat door de Antirevolutionairen is opgebouwd.

Velen zelfs ergerden zich aan deze verzoening, die hun toescheen een vergeten van het verledene te zijn. Gelukkig, hij trof aan het hoofd van de Antirevolutionairen aan een man van genie, Dr. Kuyper, die hem ter zijde stond met al zijn kracht en hem hielp in het tot stand brengen van deze coalitie der christelijke partijen, welke door de tegenstanders betiteld werd met den naam: »monster-verbond."

Toen op den 3en November 1848 koning Willem II Nederland plechtig aankondigde, dat het een parlementaire staatsregeling was geschonken, begroetten de Liberalen en de Roomschen deze gebeurtenis als den dageraad van een nieuw politiek leven; de Conservatieven schudden bedenkelijk het hoofd, en de kleine groep van Antirevolutionairen zag er tot hun droefheid in den triomf van de beginselen der Fransche Revolutie.

Maar allen hebben niet gedacht als hij, en hebben zijn sociale ideeën niet gedeeld. Hierdoor is de verdeeldheid verklaard, die in het vervolg onder de Antirevolutionairen geboren werd, en die tot het uitgaan van de Vrij-antirevolutionairen geleid heeft.

Alras was dit geschrift met 300,000 handteekeningen van de Antirevolutionairen en meer dan 200,000 van de Roomschen onderteekend. Doch de koning verborg zich achter zijne hoedanigheid van constitutioneel vorst en aan de afgevaardigden, die de resultaten brachten van dit soort van raadgeving der natie, gaf hij een vriendelijk, maar ontwijkend antwoord. Van toen af was alle hoop verloren.

De Christelijk-Historische Kiezersbond was op het oogenblik, dat zij in het leven geroepen werd, de partij der orthodoxe predikanten in de Nederlandsche Hervormde Kerk. Ook behoeft het ons niet te verwonderen, dat wij op den bodem van deze breuk met de Antirevolutionairen een theologisch geschil vinden.