United States or Mauritania ? Vote for the TOP Country of the Week !
Έλα λοιπόν, είπον εγώ, Πρωταγόρα, ας μη βαρυνθώμεν, αλλ' ας εξετάσωμεν με την σκέψιν μας και τα επίλοιπα. Είς άνθρωπος, ο οποίος αδικεί, σου φαίνεται ότι σκέπτεται σωστά διότι αδικεί; Πρωταγόρας Εγώ βεβαίως, είπε, Σωκράτη, θα εντρεπόμην να ομολογήσω τούτο, αν και πολλοί άνθρωποι το παραδέχονται. Σωκράτης Τι από τα δύο λοιπόν, ν' απευθύνω την ομιλίαν προς εκείνους, είπα, ή προς σε;
Λέγουν κάτι τι, εις το οποίον ημείς πρέπει να απαντήσωμεν, ότι έχομεν ανάγκην να τους ερωτήσωμεν σαφέστερον, αν συγχρόνως παραδέχονται ότι η μεν ψυχή γνωρίζει, η δε ουσία γνωρίζεται. Θεαίτητος. Αυτό βεβαίως το παραδέχονται. Ξένος.
Επειδή όμως ούτε η ιδία φύσις ούτε η ιδία διάθεσις είναι η καλλιτέρα, αλλ' ούτε φαίνεται να είναι, διά τούτο ούτε την ιδίαν ηδονήν επιδιώκουν όλοι, επιδιώκουν όλοι όμως μίαν ηδονήν. Ίσως μάλιστα και δεν επιδιώκουν αυτήν την οποίαν παραδέχονται ως ηδονήν, ή την οποίαν ημπορούν να την παραδεχθούν, αλλά την ιδίαν, διότι όλα τα όντα έχουν εκ φύσεως κάτι τι θεϊκόν.
Δεικνύων δε αυτήν εις έκαστον των συμποτών, λέγει· «Τούτον βλέπων πίνε και τέρπου, διότι τοιούτος θα γίνης αφού αποθάνης.» Ταύτα πράττουσιν εις τα συμπόσια. Διατηρούσι δε τα πάτρια έθιμα και δεν παραδέχονται νέα.
Κατά την βαθμολογίαν δε ταύτην οι Πέρσαι διανέμουσι τας τιμάς τας οποίας αποδίδουσι και εξασκούσι την επί των άλλων εθνών αρχήν πρώτον μεν απ' ευθείας, έπειτα δε διά μεσαζόντων. Οι Πέρσαι παραδέχονται ευκόλως ξενικά έθιμα· ευρόντες την Μηδικήν ενδυμασίαν ωραιοτέραν της ιδικής των, φορούσιν αυτήν, ως επίσης παρεδέχθησαν εις τους πολέμους τον Αιγυπτιακόν θώρακα.
Καίτοι πάντες οι κριτικοί παραδέχονται, ότι το βιβλίον τούτο είναι έργον του Αριστοτέλους, τινές όμως φρονούσιν, ότι η τάξις των Κεφαλαίων είναι έργον άλλης χειρός. Αλλά το αυτό δύναταί τις να είπη και περί των άλλων συγγραφών του φιλοσόφου, αίτινες πάσαι σχεδόν είναι συρραφαί αποσπασμάτων ή πραγματειών μεμονωμένων.
Ημείς όμως δεν σκοτιζόμεθα πολύ δι' αυτούς, αλλά μόνον ζητούμεν την αλήθειαν. Θεαίτητος. Πολύ ορθά. Ξένος. Δόσε λοιπόν διαταγήν εις αυτούς που έγιναν καλλίτεροι, και ό,τι απάντησιν σου δώσουν εξήγησέ την εις ημάς. Θεαίτητος. Αυτό θα γίνη. Ξένος. Ας μας ειπούν λοιπόν αν παραδέχονται, ότι κάποιον πράγμα είναι θνητόν ζώον. Θεαίτητος. Πώς δεν παραδέχονται; Ξένος.
Αλλά, εάν τοιούτος είναι ο νους, πώς δύναται να γνωρίζη και διά ποίαν αιτίαν, ούτε ο Αναξαγόρας είπεν ούτε εξ όσων έγραψεν είναι φανερόν. Όσοι δε παραδέχονται αντιθέσεις μεταξύ των αρχών, ούτοι και την ψυχήν συνιστώσιν εκ των αντιθέτων• οι δε παραδεχόμενοι το έν εκ των εναντίων, λ.χ. ή θερμόν ή ψυχρόν ή τοιούτον τι άλλο, ούτοι ισχυρίζονται ότι και η ψυχή είναι ομοίως έν εκ τούτων.
Ο ίδιος όμως ο Πρωταγόρας τι νομίζει; Δεν θα αναγκασθή να παραδεχθή ότι, εάν ούτε αυτός ενόμιζε ότι ο πήχυς των πραγμάτων είναι ο άνθρωπος, ούτε ο πολύς κόσμος νομίζει, καθώς και πράγματι δεν νομίζει, τότε εις κανένα δεν υπάρχει αυτή η «αλήθεια» την οποίαν εκείνος συνέγραψε; Εάν δε πάλιν αυτός μεν ενόμιζε τούτο, ο πολύς όμως κόσμος δεν συμμερίζεται την γνώμην του, γνωρίζεις ότι πρώτον μεν όσον περισσότεροι είναι εκείνοι, οι οποίοι δεν δέχονται αυτήν την γνώμην, από εκείνους οι οποίοι την παραδέχονται, τόσον περισσότερον είναι ψευδής παρά αληθινή;
Αλλ' επειδή αυτοί προς το παρόν δεν έχουν να ειπούν τίποτε καλλίτερον, το παραδέχονται. Ξένος. Έχει καλώς. Διότι κατόπιν πιθανόν και εις ημάς και εις αυτούς να φανή διαφορετικόν. Με αυτούς λοιπόν ας μείνωμεν έως εδώ σύμφωνοι εις αυτό. Θεαίτητος. Μένομεν. Ξένος. Τόρα λοιπόν ας υπάγωμεν εις τους άλλους οι οποίοι είναι φίλοι των ειδών. Συ δε και αυτών τους λόγους εξήγει εις ημάς. Θεαίτητος.
Λέξη Της Ημέρας