United States or Madagascar ? Vote for the TOP Country of the Week !


Κι όποιος επιθυμεί να καταλάβη καλά τον Σαίξπηρ πρέπει να νοιώση ποιες ήταν οι σχέσεις του Σαίξπηρ με την Αναγέννηση και τη Μεταρρύθμιση, με την εποχή της Ελισάβετ και του Ιακώβου· πρέπει νάχη μάθει την ιστορία της πάλης για επικράτηση που έγινε μεταξύ των παλαιών κλασσικών μορφών και του νέου πνεύματος της ρομάντσας, μεταξύ της Σχολής του Sidney, Daniel και Johnson και της Σχολής του Marlowe και του μεγαλύτερου γυιού του πρέπει να ξέρη το υλικό που είχε στη διάθεσή του ο Σαίξπηρ και τη μέθοδο, με την οποία το μεταχειριζόταν, και τις συνθήκες της Θεατρικής παραστάσεως τον δέκατον έκτον και δέκατον έβδομον αιώνα, τους περιορισμούς και την ελευθερία και τη φιλολογική κριτική στον καιρό του Σαίξπηρ και τις βλέψεις, τους τρόπους, και τους κανόνες της εποχής εκείνης· πρέπει να μελετήση το Ελληνικό δράμα και τη συνάφεια που υπάρχει μεταξύ της τέχνης εκείνου που έπλασε τον Αγαμέμνονα και της τέχνης εκείνου που έπλασε τον Macbeth· μ' ένα λόγο πρέπει νάναι ικανός να συνδέση το Λονδίνο της εποχής της Ελισάβετ με την Αθήνα της εποχής του Περικλή και να μάθη την αληθινή θέση του Σαίξπηρ στην ιστορία του δράματος στην Ευρώπη και γενικά σ' όλον τον κόσμο.

Η φιλοδοξία των χωριανών ήτο να εισάξουν νέα γράμματα και νέα μέθοδο, αν και γιαυτά είχαν πολύ αόριστη ιδέα, αγράμματοι ως ήσαν και μακριά του πολιτισμού. Αλλ' αφού έφυγεν ο νέος δάσκαλος, αναγκασθήκανε να ξαναφέρουν τον παλιό, που δίδασκε τα λεγόμενα Κοινά ή κολυβογράμματα.

Είναι κι άλλες περιπτώσεις που μπορούσα ν' αναφέρω, μα τούτη η μια φτάνει για το σκοπό μου· και γίνεται οπωσδήποτε φανερό απ' αυτήν ότι ανεβάζοντας στη σκηνή ένα έργο με το σωστό κοστούμι της εποχής σύμφωνα με τις καλύτερες αυθεντίες πραγματοποιούμε την επιθυμία κ' εφαρμόζουμε τη μέθοδο του Σαίξπηρ.

Αλλά έπειτα και τάλλο .. . δεν μου λέτε επί τίνι Δικαιώματι η Πύλη εις τον Βίκονσφηλδ αφίνει Ένα τόπον, ο οποίος φυσικώς δεν της ανήκει; Μήπως, κύριοι, διότι τάχα έκαμαν συνθήκη; Αλλά τότε ο Σουλτάνος με την μέθοδο αυτή Κάθε δίκαιον πατεί.

Είναι αλήθεια που πρέπει κανείς νάχη πολλή μέθοδο για τέτοια μελέτη· άξαφνα σ' ένα χωριό θακούση έναν άθρωπο να πη εώ , κ' έναν άλλο να πη άγουρος . Μάλιστα μπορεί ο ίδιος χωρικός κάπου να πη εγώ , κάπου εώ . Για τούτο πολλοί χωρικοί, όταν τους ρωτήξετε για καμιά λέξη, σας απαντούν «Κ' έτσι τη λεν κ' έτσι» — Είναι λάθος.

Σκόρδο, πράσο, και κρομμύδι, Θεραπευτικά τα δίδει, Όπου η χρεία τα καλεί. Και με μέθοδο δική του Πασα έναν αστενή του Προχειρότατα ωφελεί· Μήτε θέλει να ηξεύρη Ν' αγωνίζεται να εύρη Αρεταίς στα ξενικά· Του χωριού οι κήποι όλοι Πατρικό του περιβόλι, Που φυτρόνουν γιατρικά.

Μου το έδωσε η μαμά, έλεγε, όταν πήγα στο δάσος και ξαναγύρισα. Μου το έδωσε από τη χαρά της, που με ξαναείδε. Κ' η μαμά υπερασπιζότανε την παιδαγωγική της μέθοδο εναντίο κάθε κριτικής, σηκώνοντας ψηλά το μικρό Σβεν μπροστά σε όλους. Ευλογημένη να είναι! Είχε δίκιο.

Οι Έλληνες το έκαμαν, κι όταν ερχώμεθα εις επαφήν με το Ελληνικό κριτικό μυαλό δεν μπορεί παρά ν' αντιληφθούμε ότι, ενώ τα θέματά μας είναι απ' όλες τις απόψεις πιο πλατειά κ' έχουν μεγαλύτερη ποικιλία από τα δικά τους, αυτοί είχαν τη μόνη μέθοδο, με την οποία μπορούν να ερμηνευθούν εκείνα.

Κι αν δεν θα την ενθαρρύνουν, δεν πρέπει τουλάχιστο να εναντιωθούν σε μια κίνηση, που απ' όλους τους δραματοποιούς ο Σαίξπηρ πιο πολύ θα την επεδοκίμαζε, γιατί έχει την απάτη της αλήθειας για μέθοδό της και την απάτη της ομορφιάς γι' αποτέλεσμα. Δεν λέω πάλι πως συμφωνώ με καθετί που είπα σε τούτο εδώ το δοκίμιο. Είπα πολλά που δεν τα εγκρίνω.

Και για τον καιρό που ζούσε, — είταν ο καιρός του Humboldt, του I. Grimm και του Bopp! — καλός γλωσσολόγος δεν είταν . Αν όμως και δεν ήξερε μέθοδο κ' επιστήμη, αν κ' οι ετυμολογίες του μας κάμνουν πού και πού να χαμογελούμε, ο νους του συχνά έβλεπε την αλήθεια, και χωρίς ίσως ο ίδιος να το διή καλά καλά, έβρισκε το σωστό.