United States or Venezuela ? Vote for the TOP Country of the Week !
Fuese cancro ú otra cosa su enfermedad, ello es que sanó del todo. 7.º A falta del Opio y del Laúdano pueden servir dichas píldoras de equivalente muy bueno. Concluyo que para proponer esta planta no he procedido de ligero, sino fundado en la autoridad de un hombre tan grande como Linneo y en la experiencia.
En este supuesto y siendo indispensable poner un equivalente de ella en este tratado para la curación del Cancro, observé que en la disertación de Linneo intitulada Medicamenta Graveolentia , se propone para aquel caso la Datura de la cual es una especie la que los indios llaman talamponay . No era suficiente el que yo la propusiese; era demás necesario señalar la dósis.
Cun malapit nang magsugat ang cancro, ay lalong masaquit; at cun nacapagsugat na ang lumalabas doo,i, totoong baho; ang sugat ay gumagapang at cun minsan mayroong ugat na na-aabot at lungmalabas ang dugo. Ang marahil sibulan noon ay ang man~ga matabang tauo, at ang man~ga dalagang matanda.
Ang tagalog na tauo ay marahil sibulan sa licod nang isang bagay na sibol na ang pan~galan nila doo,i, cancro ó grano maldito. Sa aquing acala yaon ay hindi totoong cancro; at ang gamot doo,i, ang bilin sa párrafo 240. Pagca nacaputoc na ang sibol ay hinuhugasan at linilinisan ang sugat nang gata nang lantin.
Ang gamot sa escirro at sa cancro, na cun sumibol sa suso nang babayi ay tinatauag nang castilang zaratán; pati nang gagauin sa nasisira ang caniyang ilong.
Cun minsan naman ang man~ga suso, ay yaon ang sinisibulan, sapagca ang gatas ay napapataha,t, ga natutulog doon; at cun hindi gamutin pagcaraca itong ganitong man~ga pamamaga nang suso, ang sibol ay tungmitigas na cun malauon naguiguing cáncro, na sa lahat na saquit yaon ang lalong masama,t, mahirap.
Caya naquiquilalang maguiguing cancro na ang escirro, sapagca ungmiinit at cungmacati ang lugar na quinadoroonan nang bucol, na dahil doo,i, ibig camutin nang maysaquit. Ang bucol ay lungmalaqui, at nagbabago nang hichura, at bucod doon ay sungmasaquit na maminsan minsan, at cun malauon ay parati na. Ang man~ga ugat na nadoroong palibot sa escirro ay namamaga at nan~gin~gitim.
Datapoua cailan~gan ang husay na pagcain pati nang pag-inom, at bucod dito,i, paiinumin nang bilin sa número 24, at maminsan minsang pupurgahin nang bilin sa número 23. Masama roon ang man~ga masaclap, at ang guinagamot nang gayon, ay sinisibulan cun minsan nang cancro sa bahay tauo.
Bagaybagay ang sungmisibol na masama sa catauan nang tauo, sa macatouid; ang pigsa, ang baga, ang tiboc, ang taguihauat, ang cancro, at ang iba pa na may canicaniyang pan~galan. Cun inaacalang may sisibol sa catauan, agad agad ay pacacactan sa linta yaong lugar na masaquit na namamaga na, ó palibot doon sa talagang sisibulan.
Cun minsan lungmalagay ang saquit sa isang cabila lamang nang ulo, ó sa sihang, sa isang daliri, sa bayugo nang tuhod, sa isang tadyang, ó cun minsan sa isang suso, na ang isip nang may catauan na yao,i, cancro.