United States or Iceland ? Vote for the TOP Country of the Week !
Een regen van gloeiende steenen doodde de bewoners van Soembawa, 12000 in getal; op het eiland Lombok, dat anderhalve graad of 160 kilometer van den Tambora ligt, kwamen 44000 menschen om. De geheele Indische Archipel schudde op zijne grondvesten; Borneo, Celebes, de Molukken, Sumatra tot Benkoelen toe, Java, de kleine Soenda-eilanden tot Nieuw Guinea toe, trilden door aardbevingen.
Dit kan zeker nog wel te hoog zijn, maar er blijkt toch uit, dat ook bij die uitbarsting de hoeveelheid uitgeworpen stof veel grooter was dan bij Krakatau. In onze koloniën is de uitbarsting van den Tambora zeker de meest grootsche die wij kennen. De duisternis duurde toen op Madoera, 510 kilometer van den vulkaan, nog drie volle dagen; zij strekte zich uit tot Solo en Djokja.
Niet alleen in Europa, maar ook in Azië, Afrika en Noord-Amerika werd hij waargenomen. In 1815 gebeurde de eruptie van den Tambora op Soembawa van 7 tot 12 April. De hoeveelheid uitgeworpen stoffen schijnt Krakatau belangrijk te hebben overtroffen. Zooals wij gezien hebben was de zon 3 dagen lang verduisterd op 't eiland Madoera.
"Een reizend koopman, een godvreezend Arabier, verdreef een hond, een onrein dier, uit de moskee te Tambora; de hond behoorde aan den koning. Deze liet den koopman in plaats van geiten-, hondenvleesch eten, en toen hij hoorde, dat de Arabier smadelijk van hem had gesproken, liet hij hem op den berg Tambora onder zware mishandelingen van het leven berooven.
Eene onjuistheid in het rapport der R.S. De methode der antecedenten, toegepast op vulkanische uitbarstingen en optische verschijnselen. De uitbarstingen van 1783 in Japan en op IJsland. Nog eens de droge mist van 1783. Beschrijving van Prof. Brugmans te Franeker. De eruptie van den Tambora op Soembawa in 1815. Roode schijnsels in Engeland . Eruptie van den Etna in 1886.
Den 9en Mei 's avonds, een halven dag vroeger dan wij verwacht hadden, voer de "Tambora", een van de mooie booten van de Rotterdamsche Lloyd, ons van Padang naar Batavia terug. Door deze vervroegde aankomst en vertrek van de boot werd nog even het afscheidsdiner, door de familie Kamerling voor ons belegd, in de war gestuurd.
Vele werden door de politie in beslag genomen, maar hoevele ontsnapten aan alle nasporingen, en verspreidden het gif der onverdraagzaamheid in de gemoederen? Is het niet merkwaardig, dat na de groote uitbarsting van den Tambora in 1815 ook dergelijke zendbrieven onder de bevolking van Oost-Java en de Oostelijk van Java gelegen landen verspreid werden?
Het vulkanische rif, dat rookwolken uitstootte, van de "Loudon" gezien. De hoeveelheid der uitgeworpen stoffen. Vergelijking met vroegere erupties. Skaptar Jökull en Tambora . In welk opzicht Krakatau de meerdere is. De doorgesneden piek Rakata. De oppervlakte van den aschregen, vergeleken met Nederland etc. Nog eens Krakatau te 's Gravenhage.
De zendbrief van den "Opperpriester van Mekka." Geprikkelde gemoedsstemming zich uitende in moordaanslagen. De Toean-toean te Kroë en de Mahdi. Wasiat- of Zendbrieven. De zendbrief na de uitbarsting van den Tambora volgens Junghuhn. Energiek optreden van het Gouvernement na de ramp. Het Centraal-Comité. Krakatau-litteratuur. De te lenigen nood in Bantam. 61/2 millioen schade. Bestuursmaatregelen.
De uitbarsting van Skaptar Jökull op IJsland in 1713, verplaatste eene hoeveelheid van niet minder dan 600 kubieke kilometer vaste stoffen, dat wil zeggen eene massa even groot als zesmaal de Mont-Blanc. In de 19de eeuw kunnen wij wijzen op de groote uitbarsting van den Tambora op het eiland Soembawa in 1815.
Woord Van De Dag