United States or Belgium ? Vote for the TOP Country of the Week !


Als de socialistische maatschappij er is, dan stel ik mij voor, dat die, zoo niet aan me zelf dan toch aan onze kinderen, zou brengen een vergemak- kelijking van het leven. Maar ik behoor ook tot de proletariërs ik stel mij voor, dat de levensvragen dan precies even bloot en onopgelost voor ons zouden liggen.... Wilt u meteen duidelijk zeggen wat die vragen zijn?

Hier vindt ge, althans op het land, geene steeds aangroeiende klasse van niets bezittende proletariërs, die uitsluitend van den arbeid hunner handen moeten leven: ieder hoofd van een huisgezin heeft zijn eigen hut, zijn koe, zeer dikwijls zelfs zijn paard en wagen.

Op tal van plaatsen beheerschten deze soort »nieuw-communisten« de partij reeds; de oude garde, voor zoover zij nog leefde, morde; eerlijke beproefde proletariërs voelden zich verbitterd in hun hart en smadelijk achteruitgezet door de kersversche communisten van het sowjet-intellekt; er waren kloven en scheuren in de partij geslagen; er was de groep, die zich arbeiders-oppositie noemde, zelfs waren er een of tweemaal pogingen tot afsplintering, tot vorming eener nieuwe communistische partij geweest.

Overigens, in dezen geleidelijken gedachtengang heeft Dr. Kuyper altijd verklaard, dat hij niets beters begeerde, daar de eene hand omlaag te mogen uitstrekken naar de proletariërs, en de andere hand omhoog naar de leden van de rijke of adellijke familiën, om alle klassen te vereenigen in een eenig leger voor den heiligen strijd.

De uitslag echter was dat de proletariërs, verontwaardigd door de onzedelijke toenadering van Dissel, den fanatieker, tot d'Ardoye, den vrijmetselaar, als onder een zweepslag opsprongen. Vrij geweldige meetingen werden overal gegeven en groote optochten ingericht.

De burgerlijke maatschappij kon geen zelfstandig-denkende proletariërs gebruiken, zij had behoefte aan gedweeë, buigzame knechten. Zoo komt het, dat tot op den huidigen dag de opvoedingsleer van Rousseau, ofschoon in algemeene trekken sedert lang aanvaard door de wetenschap der paedagogie, een onvervuld denkbeeld is gebleven.

En het beste, het meest vertroostende en verwarmende van dien avond, behalve dan den klagenden herdenkingszang, den dooden makkers gewijd en de gezichten der Moskousche proletariërs, zooals zij straalden van verrukking toen Chaliapin zong, hun zielen omwikkelend met zijn toover, dat waart gij.

In welke bittere bewoordingen verweet hij hun niet hun aandeel direct of indirect aan de regeering. »Het parlement is het werktuig, waarvan zich de besturende klasse bedient om de klasse der proletariërs ten onder te houden. Door dit parlement is het, dat de hedendaagsche staat van zaken zijn zegel door wetgeving en bestuur ontvangt.

De gevolgen hiervan waren onverwacht. Het liberale doktrinarisme, welke in dit feit niet ten onrechte de onmiddellijke zegepraal van de geweldige sociaal-demokratie raadde, verzaakte onverwijld zijn toevallig verbond met de proletariërs en sloot zich aan bij de behoudheidsgezinde katholieken, terwijl nu de overige min-opportunistische liberalen geen reden meer hadden om zich niet dadelijk en algeheel bij de sociaal-demokratie in te lijven.

Te Rome zouden zij hun broeders de Joden uit hun Ghetto, te Napels, de lazzaroni van de Marinella verdrijven; even als zij reeds de iersche en mexikaansche proletariërs uit hunne oude verblijven in San-Francisco verdreven hebben.