Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 25 mei 2025


Benauwende grenzen heeft hij weggevaagd, nieuwe mogelijkheden van ruimer voelen en denken heeft hij geschapen. Het enorme verschil tusschen de geestelijke benepenheid van ons volk in 1820 en de alom ontkiemende vrijheid en veelzijdigheid in 1920 is voor een groot deel aan Multatuli's optreden te danken.

In deze nieuwe afzonderlijke uitgave zijn weer meer stukken weggelaten, dan in die van Multatuli's weduwe.

Ik ben uw huishoudster geweest, ja, de huishoudster uwer ziel!" Fancy is echter ook een verheerlijking van Sietske: maar Fancy is nog meer, ze is het beeld van Multatuli's dichterlijke genius, ze is het droomwezen, dat hem bezielt. Zijn dichtergemoed ziet dan ook in meisjes, die hem enthousiast tegemoet komen, verschijningen van de eeuwige schoonheid, van de poëzie.

Het verzoenende beeld, dat deze uitersten moet opheffen, is geteekend in het gezin van dokter Holsma: niet in hoogheid van rang of eenvoud van leven, maar in zuiverheid van gemoed, in innerlijken rijkdom schuilt de ware menschelijkheid. In de uitspraken van Dr. Holsma, Zielearts en Opvoeder in den waren zin des woords, vinden we Multatuli's eigen denkbeelden terug.

De Woutergeschiedenis is onvoltooid gebleven. Wel is het Multatuli's plan geweest Wouter tot diens dood toe te volgen, daarom liet hij hem dan ook omstreeks 1800 geboren worden. Maar de bittere stemming over kritiek op zijn werk en persoon, over het uitblijven der zoo vurig bepleite hervormingen, verduisterden voorgoed de Fancy-verschijning in zijn gemoed.

Ze werd meegesleept en bezield door Multatuli's strijd voor waarheid en recht: de troosteloosheid van de geschiedenissen van gezag, het tragische van het martelaarschap grepen haar aan, maar haar jeugdige geestdrift zette het leed om 't onrecht om in bezielden moed.

Men denkt geen oogenblik als bij Multatuli's huisdominee: "hoe geestig geschreven" en: "hemeltje lief wat moet ik daarom lachen," maar alleen: "hoe ontzagwekkend gebeeld, wat 'n brok innig doorschouwd leven, hoe waar en hoe echt is dit." Mijn lezers zullen waarschijnlijk nu al gemerkt hebben, dat ik onze Wolff en Deken grooter artisten acht dan èn Hildebrand èn Multatuli.

De Minnebrieven bestaan uit een reeks brieven, parabelen, politieke stukken en beschouwingen, soms zeer persoonlijk, dan weer zeer objectief van karakter: geen zijner werken beantwoordt zoozeer aan Multatuli's ideaal van methode, n.l. de afwezigheid van alle methode als dit boekje.

En de personificatie van déze hooge, wijsgeerige begrippen, dragend den naam, die zij uitsluitend in zijn, Multatuli's, denken draagt, laat hij nu verschijnen in het denken van het kind Woutertje!! Teugelloozer uit den-band-springen is wel niet mogelijk, ergerlijker knoeien met psychologie wel niet denkbaar.

Even liet hij hen in 't geloof braaf en goed voor hen te zullen zijn en hun vrijheden en rechten te eerbiedigen, om hen later te kwellen en te onderdrukken, al naar zijn luim het hem ingaf. Zijn entrée te Tobelo had zich indertijd gekenmerkt door een speech tot de verzamelde bevolking, waarbij hij waarschijnlijk Multatuli's bekende toespraak tot voorbeeld had gehad.

Woord Van De Dag

rozen-hove

Anderen Op Zoek