Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 26 juni 2025
De ministeriëele klerikalen en de doktrinaire liberalen vormden nu wat men het centrum placht te noemen. Dit centrum, hetwelk, om de vredige volksomwenteling te keer te gaan, de meest achterlijke politische beweging inzette, verhaastte de revolutie. De oude hoofdman der katholieken en de ziel van het centrum was de staatsminister Dissel.
Daaruit had hij opgemaakt, dat hij geen stelselmatige oppositie te duchten had en bijgevolg het voor het belang van het land noodzakelijk was met de Kamer, zooals zij was, te regeeren, maar haar bij het eerste conflict te ontbinden. Dat was de gedachte, die uit de ministerieele verklaring sprak, welke bij den terugkeer van de Kamer op den 10en Maart 1908 afgelegd werd.
Indië gaat verloren er is geen woord van waar, schrik dus nog altyd niet, ik stel maar iets Indië is in de war ... vry-arbeid ... kultuurstelsel ... algemeene ontevredenheid ... ministerieele krises zonder eind ... aardbevingen ... overstroomingen ... echt-liberale meerderheid ... allerlei ongelukken. Alzoo Specialiteiten voor! Daar zyn ze. A kan kassi api zeggen.
Zij duurde twee maanden en tegenover de weigering van de rechterzijde om de regeering te aanvaarden, kon zij niet anders opgelost worden dan door de terugkomst van het kabinet De Meester voorloopig zonder generaal Staal, dien op het genoemde tijdstip de Provinciale Staten van Noord-Holland naar de Eerste Kamer zonden, denkelijk om daar hen van naderbij te leeren kennen, die zulk een ongelukkig einde aan zijn ministerieele fortuinlijkheid gemaakt hadden.
De modewoorden, «behoud, liberalisme, reaktie, verblinding der tegenparty die 't altyd glad mis heeft ministerieele krizis, periodieke òndergangen van 't vaderland» enz. drongen tot z'n studeervertrek door. Wel stuitten hem vroeger, als ruwe vloeken den vrome, al die vage uitdrukkingen, hem die de godsdienst van 't exakte bekleed, maar men is nooit straffeloos 'n kind van z'n tyd.
Hij had nog de eerste verschillen gezien onder de liberale partij, waarvan hij totnogtoe de kracht en de eenheidsband was geweest. Tengevolge van hunne hardnekkigheid had voor een laatste maal de »staatsman met grijze haren« het ministerieele harnas aangetrokken in 1871.
Die heeren wisten alles, álles; niets ontsnapte aan hun scherp-kritisch waarnemingsvermogen en naarmate zij meer dronken werden hun organisatiekrachten helderder en sterker en moest het wel voor luisterende buitenstaanders onverklaarbaar schijnen hoe het mogelijk was, dat zij daar op de banale, harde banken van een herberg en niet in de gemakkelijke kussens van ministerieele fauteuils neerzaten.
En als zij er aan toe voegden: »Aan het einde van de hedendaagsche wetgevende periode zal er slechts een klein deel van de taak, aangewezen in het program van 1901, zijn verwezenlijkt, en dat, omdat het ministerie standvastigheid en vlugheid ontbreekt," antwoordde Dr. Kuyper niet zonder ironie: »Ik heb nooit voorgewend de uitvoering van het ministerieele program in vier jaren te zullen voltooien.
Dat de heer Van Swieten dit in een zyner rapporten met den grootsten eenvoud getuigt, bewyst dat hy niet medeplichtig was aan 't opzet en dat hy niet deelde in de ministerieele behoefte! om de Natie zand in de oogen te strooien. Maar uit het gelukken van dat opzet blykt alweer voor de duizendste maal dat die Natie niet lezen kan!
Het Handelsblad vroeg zich met zekere ongerustheid af, of het niet een nieuwe periode van de staatkundige geschiedenis van Nederland was, die begon; en de Nieuwe Rotterdammer Courant voegde er, zonder de waardij van deze eerste handeling van de ministerieele politiek te loochenen, met een sceptischen inval aan toe: »Het zijn niet de woorden, die van belang zijn, maar de daden!«
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek