Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 10 juli 2025
Wat de zeedieren betreft, kan men zeggen, dat zij de typen der oölithische periode voortzetten; alleen komen in de krijtperiode betrekkelijk veel koppootige weekdieren met weinig gewonden schaal voor. Wij zeiden zooeven, dat de krijtformatie begint met kalksteen, zand en klei, zoodat er nog eenige overeenkomst is met de Juraformatie; eerst in de hoogere lagen vindt men inderdaad krijt.
De credneria is een voorbeeld der eerste soort; de hymenea, die tot de peulvruchten behoort, is een voorbeeld der tweede soort. Die typen, die van toen af aan in hoofdtrekken gegrondvest waren, zijn na dien tijd bijna niet meer veranderd. De plataan, de beuk, de eik, de kastanje zijn zoowel in Amerika als in Europa in de krijtformatie gevonden.
Ten tijde der wealdperiode, het begin der krijtformatie of als men liever wil, het einde der oölithische formatie, ziet men op een aantal plaatsen het land uit de zee te voorschijn treden; in Engeland, in het noorden van Duitschland, in de Jura en elders beginnen de rivieren en meren zich meer en meer uit te breiden.
De eerste, die onmiddellijk op de Juralaag volgt, bevat geen krijt, maar kalksteen, zonder klei, die veel overeenkomt met de Juraformatie. Ieder dier afdeelingen, de onder- en bovenkrijtlaag, kan weder in verschillende lagen verdeeld worden: Voornaamste verdeeling der krijtformatie. I. Onderlaag.
In de omstreken van Parijs, te Meudon, vindt men, boven het witte krijt, eene gele kalksteen, bestaande uit kleine, ronde korrels en overblijfselen van fossielen, bekend onder den naam van pisolithische steen; die steen, die het bovenste bezinksel is der krijtperiode, bevat een mengsel van stoffen uit de krijtformatie en de tertiaire formatie.
Enkele lagen zijn rijk aan oesters. De koplooze en buikpootige weekdieren ontwikkelen zich eveneens, en geven het aanzijn aan de merkwaardige familie der rudistae, die alleen voorkomen in de krijtformatie. De rudistae zijn vreemdsoortige weekdieren, die het geduld en het verstand der natuuronderzoekers niet minder op de proef gesteld hebben dan de belemnieten.
Die tanden doen door hunnen stand en de wijze hunner inplanting meer denken aan de merkwaardige van tanden voorziene vogels der krijtformatie van Amerika, zooals den hesperornis, dan aan kruipende dieren. De pterodactyli waren dieren, die zich met kracht en snel door de lucht konden voortbewegen: hunne voorste ledematen zijn dan ook geheel daartoe ingericht.
Het kiezel komt veel voor in het witte krijt, dat het bovenste gedeelte van de krijtformatie uitmaakt. Men vindt het daar als knobbelige klompen, in gordels, die op één of twee meters in de krijtmassa van elkander verwijderd zijn. Dat kiezel is afkomstig van de ontleding van organische kiezelhoudende lichamen, zooals de sponzen.
De kalk is daar onmiddellijk door krijt bedekt. Hieruit volgt, dat die bodem na de koraalperiode, in de eeuwen, waarop zich de Kimmeridge- en Portlandformaties gevormd hebben, buiten het water uitstak en tot aan de periode der krijtformatie boven water gebleven is. Op de Juraperiode volgt de krijtperiode. Van het begin dier periode af verandert weder alles in de verdeeling van land en zee.
Evenals de vorige formaties, hebben ook de krijtformaties het aanzijn verkregen op den bodem van het water. Al de streken, waar de krijtformatie bloot ligt, waren onder de golven gelegen.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek