United States or Guernsey ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ik sprak vroeger over het kosthuis, dat de Kompanjie had gesticht voor de jongelui in haar dienst. De regels, die ze voor hen had gemaakt, waren o.a.: »De tafel mocht niet langer dan een half uur duren. Geen ongetrouwde ambtenaar mocht in een kosthuis van eigen keuze zijn, uitgezonderd zij, die familie in de stad hadden. Er moest voor en na 't maal een gebed uitgesproken worden.
Want ze begrepen wel, dat ze aan de drang van het volksgeweten geen weerstand zouden kunnen bieden en dus hun bezittingen zouden moeten openstellen voor hen, die in korte tijd wellicht tot een gevaar voor de Kompanjie zouden worden. Het was dan ook slechts schoorvoetend, dat ze het besluit namen om de franse réfugiés een nieuw vaderland aan te bieden aan de Kaap.
Wanneer één van deze ongelukkigen in Amsterdam kwam, belandde hij vaak bij gebrek aan geld in een van de mindere soorten zeemansherbergen. Zeer vaak gebeurde het, dat men hem hier dronken maakte of op andere manier hem overweldigde en hem dan zonder verwijl op een gereedliggend schip bracht. Op deze manier zijn honderden vreemdelingen geprest in de dienst van de Kompanjie.
Het kan ons dan ook geenszins verwonderen aan de andere kant, dat op 30 Junie 1731 de telling van de ambtenaren der Kompanjie aantoonde, dat er van 1000 man 56 veroordeelden en 20 gekommandeerden op Robbeneiland waren. Dat is ruim 7-1/2 percent. De staat van gezondheid gaf aan dat er 170 man in 't Hospitaal lagen .
Uitvoer was verboden in 't begin der achttiende eeuw, want misschien zou dit het monopolie van de Kompanjie voor Europeese wijnen benadelen. De wijnboeren hadden dan ook al lang geklaagd, dat ze ongeveer 2000 leggers wijn over hielden elk jaar, waar ze geen weg mee wisten. Eindelik in 1743 besloten de Heren Zeventien iets voor deze klagers te doen.
Na de uitwerking dezer twee punten, waarbij ik de voornaamste fouten van de Kompanjie heb trachten in het licht te stellen, zal het geen verwondering wekken, dat de burgers niet biezonder tevreden konden wezen over de staat van zaken in de Kolonie. »De naam »vrije burger" was volkomen verkeerd.
Dat verschil verdween in hun zakken. De geautoriseerde wijnverkopers, die een hoge pacht voor die autorisatie aan de Kompanjie betaalden, deden hun best om hun winst groter of om verliezen goed te maken op een manier, die ook niet anders dan bedrog kan genoemd worden. Ze maakten het regel, 't geld, waarmee men hun betaalde, voor 17 tot 20 percent onder de waarde aan te nemen.
Woord Van De Dag