Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 24 oktober 2025


Het zal feitelijk aan het leven zijn natuurlijken grondslag en zijn natuurlijke ontwikkelingssfeer geven. Maar voor de volle ontwikkeling des levens tot zijn hoogsten staat van volmaaktheid is meer noodig. Wat noodig is, is individualisme.

Tot zijn jongeren zegt hij hetzelfde. Hij vermaant hen zich- zelf te zijn, en zich niet voortdurend af te geven met andere duigen. Wat komen andere dingen er op aan? De mensch is volledig in zich-zelven. Als zij de wereld ingaan, zal de wereld met hen overhoop liggen. Dit is onvermijdelijk. De wereld haat alle individualisme. Maar dat mag hen niet storen.

Want door vreugde zal het individualisme van de toekomst zich ontwikkelen. Christus deed geen poging om de maatschappij herop te bouwen, en dientengevolge kon het individualisme dat hij aan den mensch predikte, slechts door leed en door eenzaamheid worden verwezenlijkt.

Rousseau was de dichter-utopist van het klein-burgerlijk individualisme, maar deze omschrijving put zijn wezen niet uit.

In een periode van geïsoleerde economische werkzaamheden, enkel dierlijk individualisme, in een periode waarin maatschappelijke banden niet verder reikten dan tusschen bloedverwanten, werd de vrouw van de aanraking met de maatschappij afgesneden en bestemd voor de functioneele werkzaamheden van haar geslacht.

Zij werpen een zeer hechten dam op tegen het veldwinnend individualisme, dat onze westersche maatschappijen met volslagen ontbinding dreigt, en zijn tevens eene uitmuntende school voor zelfregeering en ter oefening in alle eigenschappen, die voor de verkrijging en handhaving der ware vrijheid onontbeerlijk zijn. Daar is echter eene keerzijde.

Verwant met dezen trek is het individualisme, dat zich, zij het slechts op een paar plaatsen, in de keuze der kleeding openbaart. De hekeldichter JAN DE WEERT deelt ons in zijn Nieuwe Doctrinael mede: Elc wil draghen of hebben dat niemen En heeft of draghet, can hijt gheraken .

Welnu, niets mag een mensch kunnen schaden dan hij zelf. Niets behoort bij mogelijkheid een mensch te kunnen uitschudden. Wat een mensch in werkelijkheid bezit, is binnen in hem. Wat buiten hem is, behoort een ding van geen belang voor hem te zijn. Met de afschaffing van den bijzonderen eigendom zullen wij dan een waarachtig, schoon en gezond individualisme krijgen.

En de drang der ridders om zich uit de maatschappij los te maken en op eigen hand eer te behalen en op avontuur uit te gaan, die ging om zo te zeggen bij de kruistochten een kompagnieschap aan met het individualisme van het Kristendom en werd daardoor geheiligd.

De vraag of het individualisme practisch mogelijk is, staat gelijk met de vraag of de evolutie der menschen dat is. De evolutie is de levenswet, en daar is geen evolutie dan in de richting van het individualisme. Waar dit streven niet tot uiting komt, staat men voor een geval van kunstmatig tegengehouden groei, of ziekte, of dood.

Woord Van De Dag

cnapelinck

Anderen Op Zoek