Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 8 november 2025
In eene kaasfabriek van het kanton Bern, waar men dagelijks twee groote kazen maakte, mislukte gedurende den zomer van het jaar 1869 telken reize de tweede kaas. Maanden lang zocht men te vergeefs naar de oorzaak van dit gebrek. Van heinde en verre riep men fabrikanten van kaas, veeartsen en andere lieden te hulp, maar alles te vergeefs; geen van die allen kon aangeven welke fout begaan werd.
Wat overigens de sarongs en slendangs aangaat, sedert 'n dertigtal jaren leggen zich europesche fabrikanten toe op 't namaken van 't javaansche batik, en er worden dan ook jaarlyks voor millioenen in dat artikel omgezet. Mata-glap. Amokh. Ik noemde 't ergens 'n "zelfmoord in gezelschap" en weet er nog altyd geen beter naam voor.
Zij hadden zich bij de laatste volksonlusten door hunne hevigheid en hunne woestheid doen opmerken; en dewijl de fabrikanten nu slechts de beste werklieden uitkozen, wilde geen hunner de gekende belhamels van den oploop tegen de fabrieken in zijn gesticht toelaten.
De opvoedingsgestichten voor kinderen van gewone burgers, kooplieden, handelaars en fabrikanten, worden naar verhouding op dezelfde wijze behandeld, alleen worden zij, die voor den handel of eenig vak bestemd zijn, op hun elfde jaar in de leer gedaan; terwijl de kinderen van personen van stand tot hun vijftiende jaar in het gesticht blijven, wat overeenkomt met hun een-en-twintigste bij ons, maar de laatste drie jaren wordt de afzondering gaandeweg minder.
Toen de Spanjaarden de vrijheid en levenskracht der Zuidelijke Nederlanders braken, ging een groot deel hunner fabrikanten en handwerkslieden naar Engeland, waarheen zij hunne kunsten en handwerken overbrachten, en eerst van dien tijd af begon Engeland in stede der Nederlanden, aan het hoofd der Europeesche industrie te staan.
Want terwijl aan den eenen kant componisten en muziek-uitgevers zich beklaagden over het groote nadeel dat hun werd aangedaan door het vrije gebruik dat van hunne muziekstukken wordt gemaakt, werd aan den anderen kant door de fabrikanten van muziekinstrumenten en phonografen aangevoerd, dat zij de concurrentie met andere landen niet zouden kunnen volhouden, indien zij het auteursrecht der componisten zouden hebben te eerbiedigen.
Die verheffing der industrie is wel is waar evenzeer een gevolg van industrielen strijd als de boven gemelde wijze van verbetering der fabricering, doch leidt niet voor de fabrikanten tot dezelfde uitkomsten als deze, want, terwijl die enkele verbetering zonder verheffing, wegens de geringe er voor gevorderde uitgaven en de zekerheid waarmede de fabriekanten te werk kunnen gaan voor deze voordeelig is, strekt de verheffing hunner fabrieken, wegens de groote er voor gevorderde uitgaven en de onbekendheid van den weg, waarop de fabrikanten zich begeven, deze dikwijls tot schade.
En wat hij hoorde werd toen daarop kond aan de vergadring, die nog dieper luisterd', nadat zij op zijn luistren gewacht had: "Duitschland is één groot land van heel veel lijden De rijken hebben zich aan één gesmeed: de adel, de landheeren, fabrikanten zijn als een bond op den nek van het volk.
Door dit decreet werd alzoo hun welvaart, tegelijk met die van duizenden andere nijvere kooplieden, winkeliers en fabrikanten als met één slag vernield en zouden knechts en werklui met hun gezinnen tot volslagen armoede geraken.
En al zijn die ellendige ouders ook verschoonbaar, ja onschuldig zoo ge wilt, onwetende, ontzenuwde wezens als ze veelal zelven van jongs af aan waren, en al ziet ook een groot aantal fabrikanten met deernis neder op de ellende die hen omringt; al geven u vele brave rechtschapene mannen onder hen, de oprechte verzekering, dat ook zij zoo vuriglijk wenschen die armen eenigszins te kunnen opheffen uit den deerniswaardigen toestand, waarin zij verkeeren, ze fluisteren u toe: "Wat we willen, we kunnen het niet; ééne is er die 't ons belet, en haar naam is: Concurrentie!"
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek