Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 28 juni 2025
Maar mogen zeden en gewoonten veranderen, de mensch zelf, met zijn gewaarwordingen, met zijn begeerten en hartstochten, met de drijfveeren zijner handelingen, blijft steeds dezelfde. Hebben zij dit alles bespied en als in een spiegel den toeschouwers voor de oogen getooverd, dan zal het beeld, hoe ook de zeden veranderen, door alle tijden heen, door zijn waarheid treffen en behagen.
Zij haatte thans de filantropie, waardoor nijd en jaloezie gluurden, en zij kon niet meer gelooven aan de oprechtheid dier dames, zelfs niet aan de oprechtheid van die, welke haar sympathie hadden ingeboezemd. Een ieder huichelde en had geheime drijfveeren, een ieder was egoïst en dacht slechts om zichzelve, onder den schijn van anderen te willen helpen.
De meesten waren wegens moord en de ergste misdaden verbannen; anderen om redenen, die moeilijk als zedelijke vergrijpen beschouwd kunnen worden: zooals ongehoorzaamheid aan de Engelsche wetten wegens bijgeloovige drijfveeren.
"De twee machtigste drijfveeren in ons zijn vrees en liefde. In theorie is het veel mooier op de laatste te werken; maar in de praktijk heb ik er nooit de gewenschte uitkomsten van gezien, en dat ligt eenvoudig hieraan, dat onze eigenliefde sterker is dan onze liefde tot anderen.
De lezer, die deze beide deelen, waarin wij het werk splitsen moesten, gaat aanbijten, weet dus wat hem wacht: meer dan een aangename tijdpasseering; ook een levenskijk op den mensch, zijn handelingen, drijfveeren, in de 18e eeuwsche Fransche samenleving, gelijk een geestig menschenkenner uit die eeuw ze gezien heeft.
"Omdat ik mijn vaderland liefheb: omdat alleen die oorlog in staat is, de binnenlandsche beroeringen aldaar te doen ophouden, en ons van het juk van Holland te ontslaan." "Recht zoo! er kunnen dus edele drijfveeren bij iemand bestaan, al beoordeelt hem de menigte slechts naar den schijn. Welaan!
Maar voordat ik hun die schenk, wil ik eerst eenige dingen beantwoorden, welke misschien eenigen onder u of anderen, bewogen door geheime drijfveeren zouden kunnen zeggen, hoewel het mij schijnt, dat deze verhalen niet meer voorrecht moeten hebben dan anderen, wat ik mij ook herinner aangetoond te hebben bij het begin van den Vierden Dag.
In het onderhavige geval zal ik, dit doende, echter wel het oordeel mogen weergeven, dat een zeer ontwikkeld inlander, een man op jaren reeds, van bezadigde denk-gewoonten en helder inzicht, tegenover mij uitsprak over de drijfveeren en de doeleinden der Islam-partijders.
Hij schrijft beleedigende brieven aan den dominee, hem beschuldigende van alle mogelijke zonden, van ketterij tot leugen toe. Hij begint een openbaar twistgeschrijf over de zaken der Gemeente in elk nieuwsblad, dat dwaas genoeg is zijn brieven op te nemen. Hij valt de verstandigste voorstellen aan van de ambtsdragers en beticht hen van de afschuwelijkste drijfveeren.
Zelftucht en punctualisme tegenover afkeer van dwang; hollandsche nuchtere werkelijkheidszin tegenover behoefte aan een verbeeldingswereld. Het zijn die tegenstellingen in en om haar zelf, dat worstelen tusschen "het moet" en het "ik wil", die vooral de groote drijfveeren geworden zijn voor haar arbeid, en den dramatischen vorm, met zijn conflicten, in hoofdzaak bepaald hebben.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek