United States or Estonia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Wanneer bij hen een huwelijk besloten was, ondervroegen de dienaars bruidegom en bruid vooral over den ban, of zij bij geval elkander mijden zouden? Zeiden zij neen, dan mocht het huwelijk niet doorgaan. De echtmijding, in zichzelve al bedenkelijk, voerde tot allerlei ellende en tot misdadige practijken, die ook buiten doopsgezinde kringen haren invloed gelden deden.

Eene eerste en weldadige vrucht daarvan was de oprigting van de Friesche Doopsgezinde Societeit in 1695.

Welke geest W. C. de With als knaap reeds bezielde, blijkt uit het feit, dat hij zich op tienjarigen leeftijd zonder toestemming zijner ouders, die Mennist waren, liet doopen, daar de jongens op school hem dikwijls plaagden, dat hij als Doopsgezinde niet mocht vechten of terugslaan.

De bekende Gouverneur-Generaal van Neêrlandsch Indië, Ryklof Van Goens was dan ook een Oost-Fries, even als zijn ambtsvoorganger Gustaaf Willem Van Imhoff, en, zoo als Arends zeit: »entweder im Gödenschen oder zu Leer geboren." En dat het juist eene doopsgezinde en eene israëlitische maagschap is, die beiden den geslachtsnaam Van Geuns dragen, is ook niet zonder beteekenis.

Van twee personen, die beiden den zelfden naam droegen, Egbert Swedersz. b. v., maar waarvan de eene tot het luthersche, de andere tot het doopsgezinde kerkgenootschap behoorde, werd de eerste, ter onderscheiding, in het dageliksche leven Luteraan genoemd, de laatste Mennist. My zijn slechts voorgekomen, de reeds genoemde Luteraan en Mennist, met den afwykenden form Menist.

Hadden de twee Doopsgezinde instellingen: Teijler's Godgeleerd en Tweede Genootschap en de Maatschappij: tot nut van 't Algemeen , de bevordering van de waarheid der christelijke godsdienst, de uitbreiding van de wetenschap en de verstandelijke ontwikkeling van het volk ten doel met gemeenschappelijke krachten en verwijdering van alle geloofsverschil hebben zoowel Hervormden als Doopsgezinden geijverd om dat doel te bereiken, en daardoor de eer en bloei van beide instellingen bevorderd tot duurzaam heil des vaderlands . Ook de Friesche Doopsgezinden hebben tot dat alles het hunne toegebragt, en zullen de geschriften van STINSTRA, NIEUWENHUIS, DE VRIES, OOSTERBAAN, STIJL, KOOPMANS, HANEKUIK, HOEKSTRA, BROUWER, WIELING en anderen bestendig getuigen van hun ijver, zoowel voor Christendom en Kerk, als voor wetenschap en volksgeluk.

Kerk, de Evangelisch Luthersche, de Hersteld Evangelisch Luthersche en Doopsgezinde Gemeente, Ds. Overman, predikant van de Engelsche kerk te Vlissingen, vertegenwoordigers van de Schotsche kerk te Rotterdam en veel autoriteiten uit Amerika. De predikant van de engelsche kerk, Rev.

Deze zaak is d'oorzaak dat zoo menig doopsgezind geslacht ons heden ten dage in zynen geslachtsnaam nog zyne afkomst uit Neder-Rijnland vertoont, dat juist zulke geslachtsnamen aan nederrijnsche plaatsnamen ontleend, veelvuldig onder onze doopsgezinde landgenooten voorkomen. Zie hier eenigen daar van: Van Calcar, Van Gelder, Van Goch, Van Gulik, Van Cleeff, Van Meurs, Van Rees, enz.

Maar één factor, die ten onzent zeer bijzonder in rekening moet worden gebracht, is de invloed der gereformeerde en doopsgezinde moraal op dit punt, die bij een goed deel der natie zoo al geen verhevene, dan toch strenge, huwelijkszeden had bevorderd.

Deze man was getrouwd met eene doopsgezinde vrouw en hare geloofsgenooten »hadden haar mèt hare kinderen ontvoerd en nu al 14 maanden bij zich gehouden«. Zóó luidde zijne klacht voor de Schiedamsche synode in 1588. Zelfs zouden zij verklaard hebben, dat Dionies zijne vrouw niet zou terug zien, zoolang zij vruchtbaar was.