Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 8 juni 2025
In den jaare 1584 heeft de Prins van Oranje den Graave van Merode uit Friesland opontboden, en Graaf Willem van Nassau tot Luitenant-Stadhouder in zyn plaats aangestelt. En, vermits de dagelyksche overvallen der vyanden, hebben de Staaten de schans in de Lemmer doen vast maaken.
Dinsdags, den 10en Juli 1584, wilde de prins, die zijne gemalin aan den arm leidde, zich naar den maaltijd begeven; in het voorvertrek van de eetzaal ontmoette hij Geraerts, die hem om een paspoort verzocht.
WINSEMIUS, 743 env.; V. REYD, 54; Charterb. Gelukkig dus voor Friesland, dat MERODE zijn ontslag verzocht en bekwam; doch nog gelukkiger, dat de Prins van Oranje, op verzoek der Friesche steden, in diens plaats stelde zijns broeders zoon, den vier-en-twintigjarigen Graaf WILLEM LODEWIJK van Nassau, die in Maart 1584 de regering aanvaardde.
Ter herinnering aan den moord is een steen bij het begin der trap in den buitenmuur gemetseld, waarop in Romeinsche letters te lezen staat: "Hieronder staen de Teykenen der Koogelen daer mede Prins Willem van Orange is Doorschoten op 10 Juli Ao 1584."
In Maart 1583 werd te Antwerpen een zekere Pietro Ordagno ter dood gebracht, nadat hij bekend had, dat hij in Spanje gehuurd was om den prins te vermoorden. Een dergelijk lot onderging om dezelfde reden in April 1584 Hans Hanszoon, een koopman uit Vlissingen.
In 1583, in de plaats van Merode gesteld zijnde, werd hij op den 16 October 1584 door de Staten van Friesland, op den Landsdag te Franeker, tot absoluut Stadhouder en Gouverneur over dat Gewest, verkoren, nadat men plegtig den Koning van Spanje afgezworen had.
Was het schandelijk verraad van den prins van Chimay reeds een groote ramp voor de Nederlanders, een nog veel zwaarder slag zou hen in het noodlottige jaar 1584 treffen. Koning Philips II had, sinds hij den prins van Oranje vogelvrij had verklaard, onophoudelijk pogingen aangewend om dat vonnis uit te voeren.
Dat nu de stad Leijden deze domeinen, zegt de acte, gekocht heeft, zal hierdoor wel bewezen zijn, even zeer als het buiten kijf is, dat de stad zich aan geene verraderije tegen het gemeene Vaderland heeft schuldig gemaakt, en ze hierdoor kan verloren hebben; doch het blijkt ook, dat zij de kooppenningen voldaan heeft, want de quitantie, in dato 14 November 1584, is bij Van Mieris, pag. 707, achter het bedoelde stuk gedrukt."
De Nederlandsche kooplieden achtten het veel voordeeliger, de vruchten der Spaansche en Portugeesche ontdekkingen te plukken, dan zelven op ontdekkingen uit te gaan. Uit Lissabon haalden zij de kostelijkste voortbrengselen van Oost en West en voerden die den overigen Europeeschen volken toe. Tot het jaar 1584 duurde de vrije handel der Nederlanders met Portugal in weerwil van den oorlog voort.
Willem van Oranje was, toen het lood van den sluipmoordenaar hem trof, 51 jaar oud. Hij liet uit zijne vier huwelijken twaalf kinderen na en daaronder drie zoons, Philips Willem, Maurits en Frederik Hendrik. Den 3en Augustus 1584 werd het lijk van den vermoorde te Delft plechtig ter aarde besteld. De geheele natie bedreef rouw over het verlies van den man, dien zij haren vader noemde.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek