United States or North Macedonia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Τοιαύτη εν συντόμω υπήρξεν η βασιλεία του Ιουστινιανού, γονιμωτάτη και πλουσιωτάτη εις πολλά και ποικίλα έργα εν πολέμω και εν ειρήνη. Τα έργα ταύτα μαρτυρούν βεβαίως ότι ο Ιουστινιανός υπήρξεν αληθής βασιλεύς και η βασιλεία του ως λαμπροτάτη και ενδοξοτάτη εθαυμάσθη δικαίως υπό των συγχρόνων και υπό των μεταγενεστέρων.

Ηξεύρω εν τούτοις ότι οι τοιούτοι και όσοι διεκρίθησαν διά τινος λαμπρού κατορθώματος ζώντες μεν ήσαν οχληροί εις τους ομοίους των και ακόμη και εις εκείνους, οι οποίοι τους περιεστοίχιζον, μετά δε τον θάνατόν των κατέλιπον είς τινας των μεταγενεστέρων απαιτήσεις συγγενείας ενίοτε και ψευδείς, και η πατρίς των τους θεωρεί μεθ' υπερηφανείας, ουχί ως ξένους ή ως ανθρώπους κακής διαγωγής, αλλ' ως ίδια αυτής τέκνα και ένδοξα έργα πράξαντας.

Οι Έλληνες το ένοιωσαν και μας αφήκαν, σαν διαθήκη τους για τη σκέψη των μεταγενεστέρων, την αντίληψη της ζωής της ρεμβώδους σκέψεως καθώς και τη μέθοδο της κριτικής, με την οποία μονάχα τέτοια ζωή μπορεί αληθινά να πραγματοποιηθή. Αυτή μόνη έκανε μεγάλη την Αναγέννηση και μας εχάρισε τις φιλολογικές γνώσεις.

Οι Ιουδαίοι των μεταγενεστέρων χρόνων διηγούντο μετά μεγάλου θαυμασμού, πως ο ραββίνος Αχίβας, όταν ήτο φυλακισμένος και επρομηθεύετο δι' ύδατος τοσούτου μόνον ώστε να μη αποθάνη εκ δίψης, επροτίμησε ν' αποθάνη εκ πείνης μάλλον ή να φάγη χωρίς να πλύνη τας χείρας.

Τοιούτοι δε, ως γνωρίζομεν, εκ μεν των παλαιών υπήρξαν ο Αγαμέμνων και ο Αχιλλεύς, εκ δε των μεταγενεστέρων ο Αλέξανδρος και ο Πύρρος.

Ο Θουκυδίδης βλέπων πόσον εθαυμάζετο ο Ηρόδοτος, ώστε και Μούσαι να ονομασθούν τα βιβλία του, πολύ καλώς ώρισε και διέκρινε την τελείαν από την ελαττωματικήν ιστορίαν και, ως λέγει, έγραφε μνημείον αιώνιον και όχι προσωρινόν κατασκεύασμα, και δεν επιδιώκει τα μυθώδη, αλλά την αλήθειαν των γενομένων, χάριν των μεταγενεστέρων.

Αυτοί δε ακούοντες ανδραγαθήματα και πράξεις ενδόξους, αρχίζουν να τας ζηλεύουν ολίγον κατ' ολίγον και κινούνται προς μίμησιν, διά να εγκωμιάζωνται και θαυμάζωνται και αυτοί υπό των μεταγενεστέρων, όπως ο Ησίοδος και ο Όμηρος έψαλλαν την δόξαν των παλαιών ηρώων.

Τέλος παρά πάντα τα λεχθέντα υπό των συγχρόνων και των μεταγενεστέρων κατά της πολιτείας και των πράξεων του Ιουστινιανού, οποία δύνανται να λεχθούν και κατά πάσης εν τω κόσμω βασιλείας, η μεγάλη ιστορία του κόσμου εξύμνησεν ανέκαθεν και εξυμνεί το μεγαλείον της βασιλείας ταύτης. Ο Ιουστινιανός υπό του συγχρόνου του Χριστιανικού κόσμου ετιμάτο ως μέγας βασιλεύς της Οικουμένης.

Οσάκις καρδία, συναισθανομένη ζωηρώς το ιερόν αίσθημα της υιικής αγάπης, διευθύνη τον βίον, η αγάπη των συγχρόνων και μεταγενεστέρων βεβαίως συνοδεύει αυτήν, ο δε βίος ευκόλως τότε αποκαθίσταται ευδαίμων και ένδοξος. Ο Επαμεινώνδας, αυτός ο μέγας πολίτης και ευεργέτης των Θηβών, διεκρίθη διά την προς τους γονείς του αγάπην, χαίρων οσάκις εκείνοι έχαιρον, και ευτυχών οσάκις εκείνοι ευτύχουν.

Ο βασιλεύς ούτος είχεν άπειρα χρήματα, τόσα ώστε εκ των μεταγενεστέρων βασιλέων κανείς δεν ηδυνήθη μήτε να τον υπερβή μήτε να τον φθάση καν.