United States or Andorra ? Vote for the TOP Country of the Week !


Μάλιστα, δεν είναι ανάγκη να κουνάς το κεφάλι σου έτσι ιδιότροπα. Είναι πολύ σωστή η παρατήρηση. Στις καλύτερες ημέρες της Τέχνης δεν ήταν τεχνοκρίτες. Ο γλύπτης εσκάλιζε στον όγκο του μαρμάρου τον μεγάλο με τα κάτασπρα μέλη Ερμή, που εκοιμόταν εκεί μέσα. Οι προπλάστες κ' οι χρυσωτές εικόνων έδιναν τόνο και υφή στο άγαλμα, κι ο κόσμος, όταν το έβλεπε, το ελάτρευε κ' εβουβαίνονταν.

Τούτο δύναται να επιτύχη, είτε υποβάλλων εις τους οφθαλμούς το ικανόν να προκαλέση την συγκίνησιν ταύτην αντικείμενον, ως ο ζωγράφος, ο γλύπτης και ο παντομίμος, είτε αγωνιζόμενος να ερμηνεύση ο ίδιος την εκ τούτου εντύπωσιν και να μεταδώση αυτήν, έστω και αορίστως, εις τους άλλους, όπως πράττει ο μελοποιός.

Αλλά μου ήνοιξες τους οφθαλμούς. Και ηξεύρεις πόθεν προέρχεται εκείνο, διά το οποίον με κατηγορείς; Είς γλύπτης, όταν θέλη να πλάση άγαλμα Θεού τινος, ζητεί και ευρίσκει υπόδειγμα, και εγώ υπόδειγμα δεν είχον· δεν είδα ποτέ πόλιν πυρπολουμένην. Μάκαρες οι Αχαιοί οίτινες επρομήθευσαν εις τον Όμηρον την υπόθεσιν της Ιλιάδος. Και εγώ; Εγώ δεν είδα πόλιν πυρπολουμένην!

Οι Έλληνες μας έδωκαν ολόκληρο το σύστημα της κριτικής της Τέχνης και πόσο λεπτό ήταν το κριτικό τους ένστικτο το βλέπει κανείς λαβαίνοντας υπ' όψιν ότι το υλικό, που απάνω του έκαναν κριτική, ήταν, όπως είπα παραπάνω, η γλώσσα. Γιατί το υλικό, που μεταχειρίζεται ο ζωγράφος ή ο γλύπτης, είναι ισχνό, αν συγκριθή με το υλικό των λέξεων.

Ο γλύπτης πρόθυμα παραιτά τη μίμηση του χρώματος κι ο ζωγράφος τις πραγματικές διαστάσεις των σχημάτων, γιατί με τέτοιες θυσίες κατορθώνουν ν' αποφεύγουν την παραπολύ ωρισμένη παράσταση της Πραγματικότητος, που θα ήταν απλή μίμηση, και την παραπολύ ωρισμένη πραγματοποίηση του Ιδανικού, που θα ήταν κάτι υπερβολικά διανοητικό.

Μ' αυτόν μπορεί να εκθέση το ζήτημα απ' όλες του τις όψεις και να μας το δείξη κυκλικό, όπως μας δείχνει ο γλύπτης ταντικείμενα, που έτσι κερδίζουν όλον τον πλούτο και την αλήθεια της εντυπώσεως, που γεννιέται από τις πλευρικές εκείνες εκλάμψεις, τις οποίες υποβάλλει ξαφνικά η κεντρική ιδέα στην εκτύλιξή της και που πράγματι φωτίζουν τελειότερα την ιδέα, ή από τις ευτυχείς εκείνες δεύτερες σκέψεις που δίνουν πλήθια την τελειότητα στο κεντρικό σχέδιο κι ωστόσο φέρνουν κάτι από τη λεπτή μαγεία του τυχαίου.