United States or Jamaica ? Vote for the TOP Country of the Week !
Sino ma'y walang nanggagaling sa bayan, liban na lamang sa han~ging nagpapahulog n~g tubig sa malalapad na m~ga dahon n~g m~ga saguing. Caracaraca'y biglang nacakita n~g isang ásong maitím na sumipót sa harap niya; may inaamoy ang hayop na iyón sa landas. Natacot si Sisa, cumúha n~g isang bató at hinaguis. Nagtatacbó ang asong umaatun~gal n~g pagcapanglawpanglaw.
Sapagca yaong man~ga cacaonti na hindi natutunao sa sicmura touing arao, ay naiipon nang naiipon doon,na yao,i, ang iquinapagcacasaquit nang may catauan sa calaunan. Nacacapagcasaquit naman sa tauo ang pagcaing minsanan nang man~ga sarisaring bagay na hindi magcaayon para nang chocolate at saguing, etc.
Dito sa saquit na ito ay ualang lagnat; ang may catauan ay hindi nauuhao; ang tiyan ay lungmalaqui, datapoua,i, hindi tungmitigas; cun idiniriin ang tiyan, ó hinihilot, ay gungmagala sa loob ang han~gin, at lungmalabas sa bibig ó sa ilalim. Itong saquit ay dala nang pagcain nang man~ga bun~ga ó man~ga gulay na mahan~gin, para nang saguing, patani etc.
Ang nagcacasaquit nitong ganitong saquit ay nababaynat cun minsan, gaua nang pagcain nang sala, sapagca ang may cataua,i, nalamigan, ó napagal nang paggaua. Sa saquit na pag-iilaguin ay magaling ang pagcain nang man~ga bun~gang hinog nang cahoy, ang manga baga, ang saguing , ang alpay, ang ates. etc.
Nang umagang iyon, pagsilang n~g m~ga unang sínag n~g liwáywáy, nanaog siya sa canyáng halamanan upang putihin ang lalong magagandáng gúlay, na canyáng inilagay sa canyang bacúlang sinapnan n~g dáhong ságuing at m~ga bulaclac. Nan~guha siyá sa tabíng ilog n~g pacô, na talastas niyang naiibigan n~g curang cáning ensalada.
Caya ang saguing ang man~ga, ates , ang albay , ang duhat ang sapinit, ang dalandan, at ang iba pang bun~gang hinog na hinog nang cahoy, ay macacain nang maysaquit, sapagca macaguiguinhaua sa caniya yaon. Ang maysaquit painumin nang malimit nang alin man doon sa sinabi co na sa párrafo 15.
Ang gagauin cun macati ang punong catauan nang lalagui ó nang babayi, pati sa lalaqui, cun ungmuurong ang caniyang punong catauan, at sa namamaga ang bayag ó ungmiihi nang nana. Cun mayroong lalaqui na ungmuurong ang caniyang punong catauan, ay painumin noong picatubig, na nangagaling sa saguing na pinan~gan~ganlang botohan bago bumun~ga.
Ang bagay sa sinasauan, ay ang pagtahan sa maaliualas na lugar, na hindi natacpan nang bahay ó cahoy na marami: masama sa caniya ang pag-inom nang alac, ang pagcain nang baboy, ó man~ga bun~ga ó gulay na may han~gin para nang saguing, patani, etc. masama rin ang siya,i, magalit, ó matacot nang malaqui.
Na-aari rin ang tubig sa saguing na pinan~gan~ganlang abaca. Gayon din ang ugat nang pandacaquing itim, cun cayurin muna, at inumin ang quinayod sa caunting alac sa misa ó tubig, ay magaling din.
Salita Ng Araw