United States or Germany ? Vote for the TOP Country of the Week !
Pagcaalis nang Maguinoong Capitan, ay binilang ni Andrés ang salaping natatabi sa bahay at sa di umaabot nang calahati man lamang sa pagbabayad nang mañga utang, at ibang mañga perjuiciong sinabi sa canila nang Sr. Alcalde , ay ipinagbili niya ang canilang mañga hayop, at mañga palayang iba, na ualang natira sa canila, cundi tatlong calabao lamang, at caunting lupang bubuquirin.
Ganito, anaquin, ang lagay ni Felicitas, nang inioui rito nang caniyang magulang si Próspero na mangaling sa Maynila, at nang maipagbili na nila ang canilang pag-aari, sa pagbabayad nang mañga utang niyong palamarang anac at capatid.
N~guni't ang m~ga alilang babae ang siyáng nagcácamit n~g m~ga indulgenciang iyán, at hindî cayó, Hermana Sipa ang itinutol ni Rufa. At ¿sínong magbabayad n~g aking m~ga taza at n~g aking m~ga pinggan? Natótowa ang m~ga alilang babae sa gayóng paraang pagbabayad, at acó'y gayón din; silá'y hindî co pinapálò; tinutuctucan co lamang ó kinúcurot....
Sumapit ang panahon nang pagtatanim, at ang caunting palayan nila,i, hindi natamnan, dahilan sa capabayaan ni Próspero. Pagcamaya-maya,i, nauala, rao, ang uica ni Próspero, ang isa pa nilang calabao, bago-bago,i, nang usisain ni cabezang Angi ay nabalitaan niya, na di umano,i, ipinagbili ni Proper sa pagbabayad nang ibang mañga utang niya.
Ang paraan n~g pagbabayad ay nag-aanyaya n~g m~ga tao ang alipin at sa harap n~g pan~ginoon at n~g m~ga kaibigan ay ginagawa ang pagbabayaran at iba pang kailan~gan. Di umano'y karaniwan ding ugali n~g m~ga Tagalog na sa oras n~g kamatayan ay pinapagiging laya n~g pan~ginoon ang m~ga anák n~g m~ga alipin na ipinan~ganak sa kanyang bahay.
¿At anó ang capapacanan n~g m~ga sacerdote, na ipinagtatalacan ang caniláng tungculing maglaganap n~g capayapaan at pag-ibig sa capuwa tao? ¿Diyata't lalong ikinararapat ang basain n~g tubig ang ulo n~g isáng sanggól, pacanin itó n~g asín, cay sa pucawin sa marilím na budhi n~g isáng masámang tao iyang maningning na ilaw na bigay n~g Dios sa bawa't tao upang hanapin ang canyáng cagalin~gan? ¿Diyata't lalong pag-ibig sa capuwa tao ang alacbayán ang isáng may salang bibitayin, cay sa siyá'y alalayan sa paglacad sa mataríc na landás na pagtalicód sa m~ga pan~git na caugalian at pagtun~go sa magagandáng caasalán? ¿Hindi po ba nagcacagugugol sa pagbabayad sa m~ga tictíc, sa m~ga verdugo at sa m~ga guardia civil?
Sang-ayon sa m~ga pagkukuro n~g m~ga nagbalak sa Kalendariyong ito na iyan:...... ang m~ga litaw na man~gan~galakal at m~ga bansag na tao sa Minneapolis; sa Kalendaryong ito, ay magiging maginghawa ang pagtutuos sa pan~gan~galakal; magiging maayos ang pagtatakda sa m~ga patubo n~g salapì at gayon dín sa m~ga pagbabayad sa m~ga kawanì at manggagawa, pagka't walang nakahihigit na sino man.
N~g matapos ang canyang gawa'y dinala niya sa may-arì, datapuwa't pinan~gacuan siya nitó sa pagbabayad.
Hindi rin maicacapit cailan man ang parusang patayin, sapagca't ang tapat na parusang nauucol sa catouiran ay di dapat tumun~go sa ibang bagay cundi sa pagbabago at pagbabalic loob n~g may sala, cailan ma't ito-y itutulot n~g hayag na pagbabayad sa nagauang sala.
Nagpasimulâ ang m~ga taga Calambâ n~g pagtanguí sa pagbabayad, samantalang hindî ipinaliliwanag n~g m~ga fraileng dominico ang cung bakit silá ang tan~ging may-árì n~g boong Calambâ, na waláng nátira, cácarangcal mang lúp