United States or Palestine ? Vote for the TOP Country of the Week !


En onder den grond leert hij Logos kennen: Logos zonder wien niets tot stand komt en die ook met verbeteringen en hervormingen den tijd heeft. Wat Fancy hem voortoovert, zal Logos verwerkelijken, maar niet plotseling. "Maar is dan dichterlijkheid 'n leugen, één leugen? Zonder Logos, ja! Met Logos, neen! Vervloekte fantasie! Mens, laster Fancy niet!

In deze uitspraak klinken de bazuinen der nieuwe levensleer. De mensch, aan banden eener ingestelde zedewet vastgelegd, zal opnieuw ontwaren, dat zijn eigen wezen de zedewet inhoudt. Dat beteekent: de geestelijke natuur van den mensch zelf is de grond aller deugd, en er is geen andere deugd dan deze: onze geestelijke natuur verwerkelijken; zich-zelf-zijn.

Niet tot wat de gedachteloozen en oppervlakkigen »geluk« noemen, bevrijdt de strijd voor een nieuwe samenleving de vrouw van de oude onzelfstandigheid en slaafsheid, maar tot het verwerkelijken van nieuwe idealen, tot omhoog-reiking en stijging, tot bewogener genieting en edeler levenspijn. Chaliapin is de grootste Russische zanger; het volk heeft hem lief.

Die spiegelt het menschelijke streven af; overpeins hem en begrijp dat wij het leven hebben in den kleurigen weerglans der zon." De waterval werpt zich in de aardsche wereld, en weerkaatst in zijn stralen het zonlicht, zonder het licht te gemoet te streven: zoo zal Faust doen; hij zal zijn drang naar het absolute verwerkelijken in de lichtende daden van zijn hart. Ziehier zijn weg.

De oneindige levensdrang stelt zijn tegendeel om in de overwinning hierover zichzelf te bevestigen, en aldus het oneindige en eeuwige in ons te verwerkelijken. De zin tot hoogste waarheid moet eerst den twijfel doorleven en deze komt niet van elders, maar is een voortbrengsel van ons eigen wezen. Worstelend met haar eigen negatie komt onze diepe menschelijkheid tot de overwinning.

Zij is geen bewering, zooals het schijnschoone gepraat der literaire fraseurs van het Onbewuste, maar zij is een daad: het bewuste, willende zoeken en verwerkelijken van God, van het Eeuwig-scheppende, in zichzelf; de verheffing van alle verschijning tot symbool der Liefde.

De dichter heeft in het Middeleeuwsche beeld de Middeleeuwsche gedachte verlaten, niet bedoeld een persoonlijken duivel, boozen geest of zelfstandig wezen, maar een faktor van Faust's menschelijkheid zelf, een element in den menschegeest. Geen wezen naast Faust maar een wezen in Faust. Dit hoogere en algemeene wezen is in ons een aanleg, die zich moet verwerkelijken.

Zijn leven heeft hij aan 't verwerkelijken en verkondigen zijner Ideën gewijd.

De beeldende kunstenaar daarentegen moet het zonder deze tusschenpersonen stellen; hij moet, zij het slechts eenmaal, zijne schepping zelf verwerkelijken. Daarom kan van hem worden gezegd, dat hij tegelijk scheppend en uitvoerend kunstenaar is.

Het is waar, dat onder de nu heerschende voorwaarden eenige enkele menschen die een eigen vermogen hadden, als Byron, Shelley, Browning, Victor Hugo, Baudelaire en anderen, in staat zijn geweest hun persoonlijkheid min of meer volkomen te verwerkelijken. Niemand van hen heeft ooit een enkelen dag gewerkt voor loon. Zij waren gevrijwaard voor armoede. Zij hadden een onberekenbaar gunstige positie.