Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 14 oktober 2025
Jaarb. over dezen strijd op de jaren 1232 en 1233, die dezelve toeschrijft aan de partijschappen tusschen de Vetkoopers en Schieringers, en waarin deze laatsten de overhand behielden.
Voorzeker was het niet vreemd, dat zulk eene rigting, welke alle lessen der godsdienst tot vrede en zachtmoedigheid versmaadde, aanleiding gaf tot oneindige kuiperijen en partijschappen, welke de rust van den Staat bestendig in gevaar stelden en de uitvoering van gewigtige verbeteringen beletten. Aan het slot der Voorrede van zijne Beschrijv. end Chronijck van 1655. Zie ook HALBERTSMA, Letterk.
En toch is het een zoo hoogst belangrijk onderwerp, dat ik hartelijk wensch, dat het voornemen, door Jhr. Mr. H. B. VAN SMINIA en mij opgevat, om een Beroemd Friesland te bewerken en over eenige jaren uit te geven, door ons zal mogen worden volbragt. Vrede en Voorspoed verheffen Zorgeloosheid en Partijschappen ontbinden den Staat. Van den Utrechtschen vrede tot de Staatsomwenteling.
Dan moeten binnenlandsche twisten en partijschappen worden ter zijde gesteld; dan moet bovenal de grenzenlooze zelfzucht, het allesoverheerschende materialisme, de weergalooze corruptie, met alle kracht worden bestreden, en met ernst en toewijding de hand geslagen aan de groote taak, ook voor dit volk weggelegd, en die alleen door eendrachtige samenwerking van alle werkelijk beschavende en veredelende krachten kan worden vervuld.
Leeuw. 1758, I 379, en de in die werken aangehaalde schrijvers, bijzonder HALSEMA, 475, en niet minder WIERDSMA in de O. F. W. 257. De Partijschappen tusschen de Schieringers en Vetkoopers.
In de dagen harer grootste macht, in den aanvang der vijftiende eeuw, telde zij, naar men zegt, eene bevolking van 80,000 zielen, en kon zij 30,000 man onder de wapenen brengen. Maar ook Erfurt verging het, als zoo menige middeleeuwsche vrije stad: burgertwist en partijschappen de onafscheidelijke gezellinnen der demokratie brachten haar ten val en deden haar hare vrijheid inboeten.
Zoo zal het dan ook wel in Friesland zijn geweest: want al ware eens de minder aanzienlijke stand of 't gemeene volk aanlegger van deze partijschappen geworden, tot welke stelling bij enkele Schrijvers aanleiding wordt gegeven, zonder hoofden van magt en aanzien zouden dezelve geen voortgang hebben gehad.
Maar de vadzigheid, waaraan vele zijner bewoners zich overgeven, was, in geene mindere mate dan de staatkundige partijschappen die het land verscheuren, oorzaak, dat van zijne onmetelijke hulpbronnen nog nooit het rechte gebruik werd gemaakt. Die traagheid en lijdelijkheid doen tevens het kloosterleven zooveel bijval onder hen vinden.
Zij kwamen met elkander overeen, naar vermogen partij te trekken van de omstandigheden, tot herstelling van de nationale onafhankelijkheid. Hun staatkundige beginselen waren: een getemperde oppermacht van het Huis van Oranje en vernietiging der oude partijschappen.
Zóó ver moest het komen, om de Nederlanders de droeve gevolgen hunner vroegere partijschappen te doen betreuren; om hen, terwijl al het dierbaarste hen naar buiten ontviel, tot zich zelve te doen inkeeren; om hen in godsdienst en zedelijkheid de bron te doen zoeken van inwendigen vrede, van kracht en moed onder vernedering en lijden, en om hen, bij de stijgende magt en dwang des overmoedigen geweldenaars, te vervullen met haat jegens hunne onderdrukkers en met hoop, neen, met het zekerste vertrouwen op de toekomst.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek