Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 21 november 2025
Overal waar het komische positief lachwekkend moet zijn, was de litteratuur onbeperkt meester, dus op het zoo welig begroeide gebied van den schaterlach: de klucht, sotternie, boerde, de fabliaux, kortom al de vormen van het grof-komische. Uit dien rijken schat van laat-middeleeuwsche litteratuur spreekt een eigen geest.
Doch anderzijds blijft het waar, dat de meeste korte verhalende gedichten boerde worden genoemd, indien zij van komischen, sproke indien zij van ernstigen inhoud zijn. Wij mogen ons dus gerechtigd achten deze gedichten tot eene afzonderlijke groep te vereenigen.
Het verhaal van Pyramus en Thisbe, "twee kinderen die droeghen eene sterke minne," leende zich natuurlijk beter tot een sproke dan tot een boerde; de oudheid zette aan deze stof eene achtbaarheid bij, die het verhaal wel doet passen bij de ridderverhalen en die uit het leven der geestelijken, beide toch nog altijd op hooger plan gelegen dan het leven van burgers en plattelanders .
De rijke koopman uit een dezer boerden, die "gheleerst, ghespoort, ghegort wel vaste" zijn huis binnenkomt, toont ons dat het zwaartepunt in de maatschappij dier dagen zich had verplaatst. In de boerde, getiteld Wisen raet van vrouwen, worden wij in een "huys met hoghe mure" gebracht; blijkbaar een dier huizingen zooals de rijke burgers ze in navolging van den adel bouwden.
Anders is het met den Merlijn en de Britsche romans in het algemeen. Zoowel in Rijmbijbel als in Spieghel Historiael laat hij zich geringschattend uit over "die boerde van den Grale", over "MADOCS droom, REYNAERTS en ARTURS boerden" . Immers, dat waren alle verzonnen dingen, leugens. Meer en meer komt hij tot de overtuiging, dat hij in die vroegere werken van den rechten weg was afgedwaald.
Zóó moesten meer vorsten doen, zegt de dichter, dan zou er heel wat minder onschuldig bloed vergoten worden . De ernstige toon en het beroep op den Almachtigen Rechter aan het slot toonen wel dat, indien sproke en boerde hier al één lijn trekken, hun punt van uitgang toch verschillend is.
De boerde van den Monnik en, in mindere mate, die van het gestolen varken toonen ons wat hij kan, indien hij zich durft laten gaan; doch vermoedelijk zal hij zelf deze stukken niet hoog hebben gesteld.
Een komisch gedicht wordt ook wel "ene boerde" genoemd, al bevat het niet juist wat wij een verhaal noemen en een verdicht verhaal wordt wel met "boerde" betiteld, al heeft het niets komisch .
"Lacarijs!" zegt de paap, "houd je oogen maar stijf dicht, lig stil als een molensteen; zóó doet men als men op de baar ligt; je zou ons nog bang maken." En niet minder voortreffelijk is een tooneel uit de boerde van Heile van Berseele.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek