United States or Fiji ? Vote for the TOP Country of the Week !


O ποιητικός όμως, νους μη προβαίνων εκ δυνάμεως είναι πάντοτε ενεργεία, όταν είναι αυτός καθ' εαυτόν, απαθής όντως αυτός και αμιγής, ενεργεία άπαυστος και ακάματος και αΐδιος, νους και νοητός όμοιος τω Θεώ. Και το φιλείν και μισείν και το μνημονεύειν είναι πάθη ουχί του ποιητικού νου, όστις είναι μόνον είδος ειδών, αλλά του παθητικού, όστις είναι η ύλη του ποιητικού.

Πρόσεξε λοιπόν, σε παρακαλώ, εις το εξής: Δεν ελέγαμεν ότι την γέννησιν της θερμότητος και της λευκότητος και οποιουδήποτε άλλου από τα όμοια, αυτοί την εξηγούν ούτω πως, ότι δηλαδή έκαστον από αυτά μεταφέρεται μαζί με την αίσθησιν μεταξύ του ενεργητικού και του παθητικού, και το μεν παθητικόν γίνεται αισθητόν και όχι πλέον αίσθησις, το δε ενεργητικόν γίνεται έν ωρισμένον είδος και όχι γενικώς ποιότης; Ίσως όμως η ποιότης σου φαίνεται παράδοξον όνομα και συγχρόνως δεν εννοείς το πράγμα με αυτήν την γενικήν έκφρασιν.

Ο νέος έλαβε την τόλμην να την παρακαλέση·Πώς το έλεγες εκείνο το τραγούδι, που τραγουδείς κάποτε; — Ποιο τραγούδι; — Το τραγούδι... που λέει για πανιά, για τιμόνι... και για τα πέρα βουνά, εψέλλισεν ο νέος. Και πάραυτα ήρχισε μετά τρυφεράς μεσοφωνίας, μετά ψιθύρου παθητικού τόνου να υποτερετίζη: Πότε θα κάμωμε πανιά, να κάτσω στο τιμόνι, να ιδώ τα πέρα τα βουνά, να μου διαβούν οι πόνοι!

Πάσα γνώσις είναι κατά πρώτον γνώσις άμεσος, δεδομένη, εμπειρική, και ως τοιαύτη είναι ατελεστάτη, ίνα δε μεταβληθή εις επιστημονικήν γνώσιν, απαιτείται η ενέργεια του ποιητικού νου ή του λόγου, όστις τας εποπτείας και παραστάσεις του παθητικού νου μετατρέπει εις καθαρά νοήματα. Ούτω προέρχεται νέος κόσμος, όλως νοερός. O ποιητικός λοιπόν νους είναι προς τον παθητικόν ως είδος προς ύλην.

Μα φτάνει να πάρη τις πιο συνηθισμένες λέξες κι αμέσως φαίνεται το πράμα. Το δέφτερο πρόσωπο του παθητικού παρακείμενου δέδοσαι και του παθητικού ενεστώτα δίδοσαι δεν έπρεπε με κανέναν τρόπο νάχη σ , αφού ξέρουμε που το σ ανάμεσα σε δυο φωνήεντα χάνεται πάντα στην αρχαία· π. χ. λύη , όχι λύεσαι, ελύου , όχι ελύεσο, μουσάων, όχι μουσάσων, γένεος , όχι γένεσος κτλ. κτλ.

Και ο νους είναι νους παθητικός ως ύλη, και νους ποιητικός είναι ως αίτιον. Τη νοητική ψυχή. O δυνάμει νου γίνεται ενεργεία πάντα, όσα νοεί. Βλέπε Βιβλίον Δεύτερον 71./δεν βρίσκω την αντιστοιχηση ίσως παράγραφοι 5 και 6/ Ουχί υλικώς. Αλλά νοητώς. Ο ποιητικός νους είναι υπέρτερος του παθητικού και λόγω χρονικής προτερότητος. Τούτο συμβαίνει μόνον εις τον παθητικόν νουν.