Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ενημερώθηκε: 29 Μαΐου 2025
Επειδή δε η τελευταία πρότασις είναι κρίσις ενός αισθητού και κυρίαρχος των πράξεων, έπεται ότι ή δεν έχει αυτήν όταν ευρίσκεται μέσα εις το πάθος του, ή την κατέχει τόσον, ώστε να μη την γνωρίζη επιστημονικώς, αλλά να την απαγγέλλη καθώς ο μεθυσμένος του Εμπεδοκλέους, αφού μάλιστα ο τελευταίος όρος δεν είναι καθολικός, ούτε φαίνεται ότι είναι ομοίως επιστημονικός όσον καθολικός.
Και όστις μεν την παραδίδει, λέγομεν ότι την διδάσκει, όστις δε την παραλαμβάνει, λέγομεν ότι την μανθάνει, όταν δε την κατέχη μέσα εις εκείνον τον περιστερεώνα, λέγομεν ότι την γνωρίζει επιστημονικώς. Θεαίτητος. Βεβαιότατα. Σωκράτης. Τόρα λοιπόν πρόσεξε εις τα συμπεράσματα.
Η εξέλιξις των ανθρωπίνων ιδεών, θεολογικώς, μεταφυσικώς και επιστημονικώς και τα εξαγόμενα των ιδεών τούτων εις θρησκευτικάς πίστεις, εις ηθικά δόγματα και εις τας άλλας κοινωνικάς εφαρμογάς διατυπώνονται εις τα δύο βιβλία του έργου — τον Γαβατάμαν και τον Αστάρην — περιληπτικώς και κατά τρόπους μεταφορικούς, χωρίς να παραβλεφθή εκ τούτου η ακρίβεια.
ΠΑΡ. Ποίαν; Γνωρίζω, μίαν την οποίαν εγώ θεωρώ από τας ευγενεστέρας και την οποίαν άμα ακούσης πιστεύω ότι θα επαινέσης. Εις την πρακτικήν της τουλάχιστον εξάσκησιν έχω την ιδέαν ότι είμαι τέλειος• αλλ' ίσως θα δυσκολευθώ να σου αναπτύξω την θεωρίαν της. ΤΥΧ. Ποίαν εννοείς; ΠΑΡ. Δεν έχω ακόμη παρασκευασθή αρκετά διά να συζητώ περί της τέχνης μου επιστημονικώς.
Έπειτα η λέξις ακρατής εφαρμόζεται και επί της εξάψεως της τιμής και επί της κερδοσκοπίας. &Σχέσις επιστήμης και ακρατείας.& Λοιπόν αυταί είναι αι διαδιδόμεναι ιδέαι περί αυτών. Είναι δε απορίας άξιον πώς ημπορεί κανείς να είναι ακρατής, όταν κρίνη ορθώς. Λέγουν λοιπόν μερικοί ότι όστις γνωρίζει επιστημονικώς δεν είναι δυνατόν να είναι ακρατής.
Δεν ηξεύρω, αν σ' έτυχέ ποτε — και θα σ' έτυχε βεβαίως — να ιδής που αναπλαστικήν εικόνα αρχαίου μνημείου, εξ εκείνων τας οποίας οι Γερμανοί ιδίως επιτηδεύονται, οι επιστημονικώς ως επί το πλείστον παιδεύοντες την καλλιτεχνικήν των γραφίδα.
Επομένως υπάρχουν και αξιώματα από τα οποία γεννάται συλλογισμός, χωρίς αυτά να γεννώνται πλέον από άλλον συλλογισμόν. Εις αυτά λοιπόν εφαρμόζεται η επαγωγική μέθοδος. Και λοιπόν η μεν επιστήμη είναι ψυχική διάθεσις αποδεικτική, με όλα τα άλλα όσα αναφέρομεν εις τα αναλυτικά. Δηλαδή, όταν παραδέχεται κανείς με ωρισμένον τρόπον και είναι γνωσταί αι αρχαί εις αυτόν, τότε γνωρίζει επιστημονικώς.
Λοιπόν μου φαίνεται ότι, όστις γνωρίζει επιστημονικώς κάτι τι, αισθάνεται αυτό το οποίον γνωρίζει, και καθώς τουλάχιστον μου φαίνεται αυτήν την στιγμήν, η επιστήμη δεν είναι τίποτε άλλο παρά αίσθησις. Σωκράτης. Πολύ καλά και με γενναιότητα το είπες, παιδί μου. Και βέβαια έτσι πρέπει να εκφράζης την γνώμην σου. Τόρα όμως ας το εξετάσωμεν αυτό οι δύο μαζί, άραγε είναι γόνιμον ή ανύπαρκτον.
Αυτός δε είπε ότι επιστήμη είναι η αληθής κρίσις, όταν συνοδεύεται και με τον λόγον, ενώ άνευ λόγου είναι έξω από την επιστήμην. Και εις όσα πράγματα δεν υπάρχει ο λόγος, δεν μανθάνονται επιστημονικώς, — με αυτάς τας λέξεις τα έλεγε μάλιστα — , εις όσα όμως υπάρχει λόγος, μανθάνονται. Σωκράτης. Πολύ ορθά.
Αι θεωρίαι του Πλάτωνος περί του Πλανητικού συστήματος, περί της οργανικής φύσεως κλπ. είναι βεβαίως σήμερον εν πολλοίς εσφαλμέναι επιστημονικώς, αλλ' όμως έχουσι φιλοσοφικήν αξίαν, καθ' όσον εν αυταίς ο λόγος προσπαθεί να εύρη εαυτόν εν τη φύσει, ως εν κατόπτρω, καθ' όσον ο νους ζητεί να αποδείξη, ότι η φύσις είναι έργον του Αγαθού.
Λέξη Της Ημέρας
Άλλοι Ψάχνουν