Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 17 juni 2025


Wanneer alle bijzonderheden aan het licht werden gebracht, en de volle waarheid bekend gemaakt, dan zou het land zich ontzetten over deze ergerlijke misbruiken, over den omvang, dien het kwaad reeds bereikt heeft; en vooral ook daarover, dat zoovele lieden, die zich bij voorkeur voor christelijke staatslieden uitgeven, met dit euvel in zoo ruime mate zijn besmet.

De Heren Zeventien in hun hoge wijsheid waren het echter hiermee niet eens en de wet bleef bestaan. Dit bleef zo driekwart eeuw. De verkeerdheid van dit stelsel lag vooral hierin, dat men in 't algemeen afging op de opgaven van de boeren zelf. Hierdoor zette men dus de deur open voor allerlei misbruiken, vooral voor het doen van te lage aangiften zowel van veestapel als van produkten.

"Om de misbruiken te weren van de verderfelijke weelde en overdaad, die overal is doorgedrongen en zelfs bij lieden van lagen stand," was het aan personen uit de burgerklasse verboden om meer dan acht schotels op tafel te doen brengen; ook mochten de feesten niet langer dan twee dagen duren.

De rederijkerskamers namen toen in zekeren zin de plaats onzer tegenwoordige dagbladpers in; zij stelden zich tot taak, de misbruiken der regeering, vooral die der geestelijkheid, te gispen. Al geschiedde dit ook niet altijd op waarlijk geestige wijze, de duidelijkheid en scherpte der kritiek liet niets te wenschen over.

Hij gaat naar den regent om dezen te bewegen aan de misbruiken een eind te maken: wel belooft de oude Adhipatti dit.

Maar dat alles doet niets af aan de grootte van haar genie, want om een Luther te doen spreken moesten er misbruiken in de Katholieke Kerk zijn, voor ridders is er een verdrukte onschuld, zijn er draken en monsters noodig en voor een Herakles een Augiasstal. Jeanne, de Maagd van Orléans, een voorbeeld van ingetogenheid en ongeveinsde kuischheid.

Reeds te Serang, toen Havelaar daar ten-huize van den resident vertoefde, had hy dezen over de Lebaksche misbruiken gesproken, en hierop ten-antwoord bekomen: "dat dit alles in meer of mindere mate overal 't geval was." Dit nu kon Havelaar niet ontkennen. Wie toch zou beweren een land te hebben gezien waar niets verkeerds geschiedt?

Lang werkte die magt gunstig, doch onmogelijk kon zij duurzaam zijn: want zij moest van zelf ontbonden worden, toen eerlang het volk, zijne kindschheid ontwassen, naar meerder licht streefde, en toen misbruiken het ligchaam der geestelijkheid zelve bevlekt hadden.

Maar 't erf van Havelaar was niet zindelyk, en ik wensch de reden hiervan te ontwikkelen, daar ze een blik te meer doet slaan op de misbruiken die byna alom in de nederlandsch-indische bezittingen heerschen.

Hij puntte zijn pijlen, om ze tegen de vele misbruiken te richten, die hem ergerden. In vloeiend latijn geschreven, vol humor, spot en sarcasme, maakt het nu eens een woord uit een der classieken, dan een Schriftwoord, de éene maal een dwaas gebruik, de andere maal een bijgeloovige dwaasheid, tot onderwerp van bespreking.

Woord Van De Dag

muggenbeten

Anderen Op Zoek