United States or Northern Mariana Islands ? Vote for the TOP Country of the Week !


Gebrek aan zelfbeheersching toont zich telkens waar wij een middeleeuwsch schrijver midden in een periode den eerst gekozen trant van voorstelling zien verlaten, met dien verstande dat hij het indirecte vervangt door het directe. Zij beginnen b.v. met een bode te doen spreken in afhankelijke zinnen: Dat sijn vader doot ware Ende sijn moeder ooc mede.

Voor zich zelf voegde hij daar een tuin en een bescheiden buitenhuis aan toe, dat hij met schilderwerk en allegorieën versieren liet. Dikwijls wandelde hij daarheen, om in "son cher ermitage de Reculée" met zijn kunstenaars en geleerden te keuvelen. Is het middeleeuwsch, is het renaissance, of is het niet achttiende-eeuwsch?

De korte, grootendeels vierregelige stukjes, in eenvoudige taal en doorgaans paarsgewijze rijmend, waren daartoe dan ook wel geschikt. Met hun inhoud kon het middeleeuwsch geslacht zeker zijn voordeel doen. Zij vonden hier enkele voorschriften in den geest van het Christendom, zooals: den dood niet vreezen, zich niet schuldig maken aan overspel of vrekheid.

Het voordragen van een stuk door één persoon met verschillende stemmen was in het middeleeuwsch Europa niet onbekend; en waarom zou een speelman die nachtegaal en pauw nabootste, ook niet een menschenstem nabootsen? Vooral de Vlaamsche gaai moet "een der meest begaafde en onderhoudende inheemsche spotvogels" zijn.

De illusie zou volkomen wezen, als niet bij elke bocht van den weg plotseling een tempel in puin te voorschijn kwam, of een middeleeuwsch fort, een kapel, die op het instorten staat, of een dorp, waarvan de huizen als een kudde geiten tegen de helling der bergen hangen. Laat ieder, die Griekenland wil zien, haast maken; nu zijn er het toerisme en de vreemdelingenindustrie nog maar in het opkomen.

In de Bourgondische landen daarentegen was de geest en de vorm der samenleving nog zoo middeleeuwsch, dat het streven naar een vernieuwde en gezuiverde uitdrukking er zich aanvankelijk slechts belichamen kon in volkomen ouderwetschen vorm: de rederijkerskamers.

Visioenen zullen wel in eere zijn geweest bij hem, die zich bevoorrecht gevoelde door de "gracie Gods" die hem het "scouwende leven" deelachtig had gemaakt. In dat alles was "de goede kok" een man van zijn tijd, een middeleeuwsch Katholiek; den onbekenden leek mag men "een middeleeuwsch Protestant" noemen.

Wanneer wij het onvergelijkelijke borduurwerk van het oude Perzië beschouwen, het goddelijk mooie porcelein van het Middeleeuwsch China bestudeeren, of de houtsneegravuren van de groote Japansche kunstenaars uit de Ukiyoé school voor ons zien, van mannen als Hokusai, Utamaro, Hiroshige, Yeizan en Toyokuni, gevoelen wij zonder twijfel, dat wij hier iets beschouwen, dat van Europeesche kunst verschilt, doch slechts gedeeltelijk.

Er is inderdaad niets in de Egyptische godsdienstige voorstelling, dat met de Hel van de Joden, of het Vagevuur en de Hel van het Middeleeuwsch Europa parallel loopt.

Hij leeft van roof, maar dat verlaagde hem niet in de oogen van een middeleeuwsch publiek . Dat publiek zal hem te liever gehad hebben om zijne dapperheid, kracht en edelmoedigheid in het gevecht, om zijn goedaardigen spot met KARELS talenten als dief en inbreker.