United States or Liechtenstein ? Vote for the TOP Country of the Week !
In een reisverhaal, in 1850 te Wilna uitgekomen, met goedkeuring van de Russische censuur, beschrijft een zekere juffrouw Eva Felinska den betreurenswaardigen toestand, waarin zij te Tobolsk een Poolschen kolonel aantrof. Betrokken in het verzet van 1825, was hij door den senaat veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf, alleen voor het achterhouden van onthullingen.
Dit besluit vond vooral toejuiching, omdat het de drukkende Fransche censuur afschafte; uit het oogpunt van auteursrecht is het echter als een stap terug te beschouwen. Reeds in 1816 werd een ontwerp van wet aan den Raad van State aangeboden, waarvoor de vroegere Nederlandsche regelingen, zelfs de resolutie van de Staten van Holland van 1715, tot richtsnoer schijnen te hebben gediend .
Er is weinig begrip nodig om te verstaan dat de letterkunde bij die vervolging haast in de grond geboord werd, er kwamen nog wel kerken gebedeboekskens uit, maar daarbij bleef het al; behalve nochtans die flauwe kindervertelsels van Duimken, Jakke met zijn fluitje, Uilenspiegel enz., welke verbeterd en gezuiverd! met het oorlof der Censuur bleven gedrukt worden.
"Gij zult mijne belofte voor een stuk: Sewastopol in December en een artikel van Stolipin wel reeds ontvangen hebben. Hier zijn zij. Ondanks de overhaaste, slordige spelling van dit manuscript, moet gij uw best doen het te corrigeeren, zal het zonder doorhalingen van de censuur, welke de schrijver met alle macht heeft pogen te vermijden, gedrukt worden.
Arme barsch-doende citoyen! die andere, onuitroeibare zijde van zijn ik, die hij nu acht jaar lang had teruggedrongen, wachtte maar op een gelegenheid, om de "censuur" onderste boven te loopen, met onweerstaanbare kracht naar de oppervlakte te dringen, en in het brandpunt van het bewustzijn te komen staan.
Waarschijnlijker is het dat de instelling der censuur noodzakelijk was geworden wegens de steeds vermeerderende ambtsbezigheden der consuls, die dit werk in één jaar niet konden voltooien, en dus het lustrum condere aan hun opvolgers moesten overlaten. Misschien ook is de censuur eerst toen ingesteld, en dateert de klassenindeeling van Servius Tullius eerst van dezen tijd.
In een' brief aan zijn' broer Sergius schrijft hij hierover: "Ik heb haast, neem het dus niet kwalijk zoo de brief kort en verward wordt. Kinderjaren is geheel bedorven en De Overrompeling is ook mishandeld door de censuur. Al hetgeen er goed in was is geschrapt of verminkt.
Verder Lamoignon de Malesherbes, direkteur der koninklijke boekdrukkerij en hoofd der censuur, een rechtschapen, hulpvaardig en beminnelijk mensch, die zijn moeilijke post tot algemeene voldoening der letterkundigen vervulde, maar meegaande en al te zeer geneigd was om alles glad te strijken.
Zij vervulden ook den werkkring des konings, totdat door de instelling der censuur en der praetuur een deel hunner werkzaamheden op afzonderlijke magistraten overging. Te Rome riepen zij den senaat bijeen, zaten daarin voor en voerden de genomen besluiten uit.
Die kranten zijn natuurlijk gedwongen om te dansen naar de pijpen van de voorhanden zijnde partijen, of van het ministerie, en ze zitten dus in een heel nauw keurslijf, of wat nog erger is, in een exclusiviteit: allerlei mededelingen worden gewoon uitgesloten. Haast lijken de beperkingen van de Dùitse censuur daarbij op een keten van montere rozenstengels.
Woord Van De Dag