United States or Laos ? Vote for the TOP Country of the Week !


Wij weten dat de oermensch een sociaal-levend wezen is geweest, dat de mensch in en door het samenleven met zijns gelijken, zijn menschelijkheid veroverd heeft. Wij weten ook dat de sociale aandriften zich in het jonge kind gelijktijdig ontwikkelen met de egocentrische, en dat ook een kiem der sexueele aandriften reeds in zeer jonge kinderen bestaat.

In zijn jeugd liet hij zich geheel drijven op aandoeningen en indrukken, en wat omstandigheden en omgeving van hem maakten, dat was hij. Nu kwam hij in een omgeving, die al de lage aandriften en neigingen in hem naar boven haalde en al het zachte en edele verschrompelen deed.

En aangezien deze slechte ingevingen gewoonlijk aandriften van physischen aard waren, beschouwden wij onze lichamen, en onzen aard in het algemeen, als deel van het kwade, "de wereld, het vleesch en de duivel."

Het gevoels- en gemoedsleven werd als een kasplant gekweekt; er heerschte veel klein puritanisme, geestelijke dressuur, verstikking van den lach en de gezonde aandriften, veel piëtistische onnoozelheid. Doch uit dien kring is de Imitatio voortgekomen.

Evenals indertijd die slaveneigenaars het grootste kwaad stichtten, die welwillend voor hun slaven waren, omdat zij voorkwamen dat de afschuwelijkheid der instelling beseft werd door hen die er onder leden, en ingezien door hen die haar bespiegelden, zoo zijn, bij den tegenwoordigen stand van zaken in Engeland, die menschen het schadelijkst, die meest goed trachten te doen, en ten slotte hebben wij beleefd dat mannen die in de werkelijkheid het vraagstuk hebben bestudeerd en op de hoogte zijn van zijn levensverschijnselen academisch gevormde mannen die in Oost-Londen leven de gemeenschap met klem van rede hebben aangezocht, haar altruïstische aandriften van weldadigheid, welwillendheid en dergelijke te beteugelen.

De vernietiging van het oude voltrekt zich, wanneer zij eenmaal begonnen is, bijna van zelf, omdat zij een aantal moeizaam aan banden gelegde aandriften in den mensch gelegenheid geeft zich uit te vieren.

En hierdoor werd dit boek, meer dan eenig ander zijner werken, de verzoening van de beide zijden van zijn eigen wezen: het toomeloos volgen zijner impulsies en aandriften, èn den wil die te overwinnen, te leven volgens hooge zedelijke beginselen.

Dat andere dieren daarenboven in staat zijn tot het ondervinden van gewaarwordingen, en ze innerlijk een zeer duister besef van hun bestaan hebben, doordat ze slechts handelen door de inwendige aandriften van begeerten die hen drijven tot een of ander voorwerp, zoodat hun wil steeds afhankelijk meezwalkt. 3e.

Want de overwinning der burgerlijke klassen bracht niet vrijheid en gelijkheid, niet vrede en recht, zooals zij geloofden, maar meer ellende dan de aarde ooit gekend had; riep niet in den mensch de aandriften van broederlijkheid wakker, maar van hebzucht en heerschzucht en nijd.

Deze handeling omkleedt de hier volgende hoofdlijnen: Werther is als Goethe fijngevoelig op het ziekelijke af, zeer veelzijdig; een strever naar het absolute, rijk aan "tranen der eeuwige liefde", vol aangeboren natuurzin; doch tegenover even sterke begeerten, even stuurlooze aandriften, staat bij hem een veel zwakker wil.