United States or Tokelau ? Vote for the TOP Country of the Week !
Nadat wij door den tamelijk ondiepen stroom Vailele, die aan den westelijken voet van den bergkam in noordelijke richting loopt, zooals de meeste bergstroomen van het eiland Upolu, gereden waren, kwamen wij door een ravijn, dat zich dwars door de bergen van het Oosten naar het Westen uitstrekte, in een derde rivierdal, Vaisasa genoemd, waarin ongeveer twee kilometer meer zuidwaarts, de factorij Vaitele ligt, waar wij tegen negen uur aankwamen.
De plantenwereld langs den geheelen weg tusschen de kust en den voet van het gebergte, vond ik nog oneindig weelderiger dan in Upolu; toen ik hierover mijn verwondering uitdrukte, antwoordde mijnheer Koning: "De smalle, lage landstreek, langs de geheele noordkust bestaat tot op het kleinste deeltje uit vloedgrond; het overige, veel grooter gedeelte wordt door uitgestrekte lavavelden bedekt.
Tegen elf uur bereikten wij het doel onzer reis, gedurende welke de roeiers, inboorlingen van Upolu, hun arbeid zonder ophouden met welluidend gezang begeleid hadden.
Deze bestonden voornamelijk in het voeren der correspondentie met de verschillende factorijen, die onze Maatschappij op de eilanden Upolu en Savaii bezat, en het nazien en vergelijken der berichten omtrent de opgave van den oogst, en tevens den directeur daarvan op de hoogte te houden.
Door deze twee overeenkomsten waren de prachtige eilanden Upolu en Savaii een kolonie van het Duitsche rijk geworden en zullen zij, naar wij hopen, door geen twisten, of staatkundige verwikkelingen meer verontrust worden. Zoo mogen zij, boven aller verwachting, tot den grootsten bloei komen!
De overeenkomst, tusschen de Duitsche Regeering en Groot-Brittannië, op den 14en November 1899 te Londen gesloten, bepaalde, dat Engeland in het belang van Duitschland, van al zijn aanspraken op de eilanden Upolu en Savaii, afstand deed; deze kwamen nu uitsluitend in het bezit van Duitschland, dat wederkeerig, ten gunste van Engeland, afzag van zijn recht op de Tonga-archipel.
Wij dronken haastig een kop thee en stegen toen te paard, om naar de, op ongeveer een kilometer afstands gelegen plantage te rijden. Deze was reeds in 1865 door de firma Godefroy aangelegd, en de eerste op het eiland Upolu; eenige jaren later volgden de plantages Vaitele en Veilele in het district Tuamusanga.
Tot onze vreugd ondervonden wij, dat verscheidenen der voornaamste winkeliers in Apia, zich ruim voorzien hadden van alles, wat tot de plechtige viering van het Kerstfeest noodig was; want in Apia alleen woonden tweehonderd Duitschers, de equipage op de Duitsche schepen en de vele beambten op de factorijen aan de kust en in het binnengedeelte van Upolu, niet meegerekend.
Op Apolima volgt Manono, eveneens van weinig omvang, vervolgens het voornaamste eiland van de groep, Upolu, 336.6 Engelsche vierkante mijlen groot; Zuidoostelijk van deze bevindt zich het door zijn landelijke schoonheid bekende eiland Tutuila, met de uitmuntende haven van Pago-Pago; voorts volgen twee kleinere eilanden, Ofu en Olosega, terwijl, het ongeveer twintig vierkante mijlen groote eiland Manua de rij sluit.
Zooals de directeur nu onder ons ontbijt vertelde, had het huis Johan Cesar Godefroy en zoon in 1857 zijn eerste handelszaak op Upolu in Apia opgericht, en spoedig daarna in het bovendal van den Sigago, de plantage Vaitele aangelegd, die weldra gevolgd werd door de plantage Veilele, aan diezelfde rivier gelegen.
Woord Van De Dag