Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 3 juni 2025
Reeds vóór de inhechtenisneming van den Staatsraad had eene andere revolutionaire handeling in de Nederlanden haar beslag gekregen: de Staten der meeste provinciën hadden geheime onderhandelingen aangeknoopt met den prins van Oranje, die ernstig bij hen er op aandrong, dat zij zich met Holland en Zeeland tot een vast bondgenootschap tegen de Spaansche dwingelandij zouden vereenigen.
Zonder twijfel waren de theorieën van Karel Marx de grondslag van het systeem en was de klassestrijd gelijkelijk geëerbiedigd als een leerstelling, doch het was niet de heftige, revolutionaire strijd, die verbeteringen in het kleine en twijfelachtige beloften versmaadt.
De Socialistische leden van de Tweede Kamer, die den oud-advokaat Mr. Troelstra volgen, een wegsleepend redenaar en geducht en bekwaam schrijver over de politiek, en waartoe Vliegen, de voornaamste redacteur van Het Volk, Van Kol, Schaper Ter Laan en anderen behooren, bewegen zich op de groote algemeene, weinig revolutionaire wegen.
En wat gaat hij zich wegsmijten in een revolutionaire beweging, waar hij zijn beste vermogens verteert? Want het zal u niet ontsnapt zijn dat Simon Peter zeer erg met de Joodsche onlusten ingenomen is en er uitziet alsof hij in geheime kringen oproer stookt.
De twee grote beschavingsfaktoren: het Kristendom en het leenstelsel hadden daar ginds veel minder revolutionaire invloed dan meer in het Noorden, en de Romeinse kultuur van vroeger tijden bleef schrap staan tegen de nieuwe levensvormen en hield vol energie stand. En hier moest het Kristendom menig kompromis aangaan met de oude Romeinse kultuur.
Van hen gaat de eisch tot het bijeenroepen der generale staten uit. De dragers der nieuwe ideeën, der revolutionaire aspiraties waren, omstreeks het midden der eeuw, in hoofdzaak twee maatschappelijke groepen, die zich beiden in Parijs concentreerden: de finantiëele bourgeoisie en het burgerlijk intellekt.
Daar waar Rousseau in het "Contrat" de onbegrensde ruimten der abstraktie verlaat en hij het gebied betreedt der konkreete werkelijkheid, rekening houdt met de betrekkelijkheid der dingen, daar zwijgt de koene revolutionaire denker en hoort men de stem van den weifelenden, voorzichtigen kleinburger.
Onvermoeid doorkruiste Domela Nieuwenhuis, die als predikant van de Luthersche kerk afgetreden was, het land en richtte tallooze vereenigingen op, waar hij met een kalme, sympathieke stem de revolutionaire leer voordroeg, die hij een godsdienstigen tint gaf en met bijbelsche spreuken opluisterde.
Eén woord van Oranje zou voldoende zijn geweest om den opstand te verhinderen; maar de prins sprak dit woord niet uit, wel wachtte hij zich, den vermetelen jonkman in zijne revolutionaire plannen te versterken, maar hij verbood hem die evenmin.
Hierin hebben zij meer bizonder de socialistische concurrentie te verduren gehad, maar de voortgang van de revolutionaire ideeën heeft hen nòch verschrikt, nòch ontmoedigd. Hun arbeid dagteekent van 1888.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek