United States or Canada ? Vote for the TOP Country of the Week !


In het midden der Plantage ziet men de in 1898 gestichte fontein, ter eere van Koningin Wilhelmina's inhuldiging, een monumentaal stuk, op een rotswerk in een vijvertje geplaatst.

Daar is in de pronkkamer nog meer dat onze aandacht vraagt. Daar, tegen den wand aan de zijde van de gang, staat de porseleinkast, een monumentaal stuk van noteboomhout, rijk met snijwerk versierd, van glazen deuren voorzien, en boven op de schuine lijst gekroond met een zoogenaamd kaststel: drie porseleinen potten en twee bekers.

In dit ranke bouwwerk met zijn zuilengalerij, zijn sprekende versieringen en beelden, hebben de architecten aan wier hoofd de bekwame Besana staat veel vergoed van het gemis van een monumentaal hoofdgebouw en een panorama over heel de tentoonstelling.

Een van planken gemaakte voorloopige trap voert van den eersten naar den tweeden hof, waarop zich in volle majesteit de voorgevel van het eigenlijke paleis verheft, vier verdiepingen hoog, gekroond met een hoog spits toeloopend dak. In zijn soberen, ernstigen eenvoud, met zijne strenge lijnen en smaakvolle rondboogvensters, heeft deze façade een waarlijk monumentaal karakter.

Stevig is zij, maar leelijk ook, leelijk bovenal; van gratie en bevalligheid, van monumentaal karakter of architektonische majesteit is bij dit moderne gewrocht al even weinig sprake als bij welke machine ook.

Indien, na de voltooiing, het inwendige aan den welhaast voltooiden gevel beantwoordt, dan zal Amsterdam in deze nieuwe kerk, aan haar ouden patroon Sint-Nicolaas gewijd, een werkelijk monumentaal gebouw, een prachtig sieraad te meer bezitten. Maar terwijl wij ons verdiepen in ons architektonisch praatje, heeft de boot haar tocht aangevangen.

De sluizen, waarvan de grootste eene doorvaartwijdte van achttien meter en een schutkolk van zes-en-negentig meter heeft, zijn kunstwerken, die mede alleszins uwe belangstelling verdienen. Maar zeer waarschijnlijk zijt ge geen deskundige, en laten dergelijke opgaven en mededeelingen u koel. Nu, dan is er aan den dijk ook niet veel te zien. Met dat al is het een kolossaal, monumentaal werk.

De geveldriehoek, vol beeldhouwwerk, teekende zich monumentaal meetkunstig af: een epiesch gedicht, in marmer, allegorie vol trotsende majesteit. De bronzen pannen schitterden als gulden kronkels en een vlucht van trappen geleidde naar boven, naar de Area Palatina, het plein, waar de zon gloeide over de helmen der Prætoriaansche wachten, die er stonden, geleund op hun lange speren.

Een enkele weg voert van de Toelaïti naar boven, naar Tsjittore; deze toegang was door zeven poorten verdedigd, die tegenwoordig zeer vervallen zijn. Deze poorten, op verschillende hoogte geplaatst, dragen allen een monumentaal karakter, en zijn zeer fraai van stijl; zij bevatten niet slechts wachtkamers, maar zelfs groote zalen.

Tegenover ons, op het plein, staat het paleis van den Rector of eersten magistraat der republiek; de fraaie zuilen, waarop spitsbogen rusten, doen u denken aan de portiek van het Dogepaleis te Venetië. Tusschen het paleis en de Douane staat een monumentaal wachthuis, waarboven zich een klokketoren verheft: dit is tevens de poort, die naar de zee voert.