Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 27 september 2025


Er werd gewezen op de werken van Arabische reizigers die Azië en Afrika doorkruist hadden; de levensverhoudingen in verre landen werden besproken, en over het algemeen veel nauwkeuriger dan in de Europeesche scholen, die hij bezocht had; waar weinig vaststaande feiten geleerd werden, waar de fantasie een groote rol speelde, en waar veel meer aandacht geschonken werd aan het buitengewone dan aan het waarschijnlijke.

De gewone, wet-eerbiedigende burger beschouwt zich zelf niet als een held; toch openbaart hij een hooge mate van maatschappelijke deugdzaamheid, dikwijls een groote zelfopoffering. Maar in andere deugden zijn wij niet zoo geleidelijk vooruitgegaan. In de gewone economische levensverhoudingen en in de geslachtsverhoudingen onderscheiden wij ons door bijzondere en schadelijke hoedanigheden.

Het verlangen naar een sfeer van rust, van doorzichtige levensverhoudingen, simpele geneugten en eenvoudige landelijkheid dat verlangen was, door al wat hij beleefd had, sterker, maar ook smachtender in hem geworden dan ooit te voren.

Midden in de oude levensopvattingen en levensverhoudingen komen de nieuwe, klassicistische vormen op. Voor het aannemen van volkomen ontwikkelde humanistische uitdrukkingsvormen is niet anders noodig, dan dat een geletterde kring zich wat meer dan gewoonlijk bevlijtigd op zuiver latijn en klassieken zinsbouw.

Maar hier lagen de grenzen van zijn invloed: het zou niemand ingevallen zijn, hem om raad en voorlichting te vragen in intieme, persoonlijke aangelegenheden. Rousseau was een even gevierd schrijver als Voltaire, maar nog iets anders en méér dan dat: de apostel eener nieuwe levensbeschouwing en eener nieuwe levens-inrichting. De idealen die hij verkondigd had raakten bijna alle levensverhoudingen.

Wat had hij al niet omvergehaald in die opbruischende behoefte van zijn wezen om alle levensverhoudingen aan te raken, alle levensproblemen te onderzoeken! De philosophie, de literaire- en de theater-kritiek, de moraal, de staatkunde en de staathuishoudkunde, de landbouw en het huishouden, de paedagogie en de godsdienst, alles kreeg een beurt.

In de werkelijke levensverhoudingen was het motief van den ridder en de geliefde gegeven. De ridder en de geliefde, de held om liefde, is het meest primaire, onveranderlijke romantische motief, dat overal opnieuw weer ontspringt en ontspringen zal. Het is de meest onmiddellijke omzetting van de zinnelijke drift in een ethische of quasi-ethische zelfverloochening.

Woord Van De Dag

weledl

Anderen Op Zoek