United States or Turkey ? Vote for the TOP Country of the Week !


Er wordt een zeker verband aangenomen met den roman Amtmandens Døtre van Camilla Collett . Deze begaafde vrouw was opgekomen tegen het conventie-huwelijk vóór het huwelijk uit liefde. Ook op eene andere wijze bestaat er, naar het schijnt, een samenhang tusschen Camilla Collett en Kærlighedens Komedie.

Het is niet alleen door idealisme gedragen, de gedachte is ook volkomen consequent doorgevoerd, en eene machtige poëzie maakt hier natuurlijk, wat in het leven althans zelden voorkomt. In macht van poëtische uitdrukking is hier een hoogtepunt bereikt. Kærlighedens Komedie is echter niet alleen een hoog-romantisch gedicht, het is ook eene scherpe satyre.

Hij bezit een instrument met dubbelen klankbodem, "één hoog, voor de vreugde van het leven, en één, die beneden trilt, diep en lang." Gansch anders is de stemming in Brand. Maar tusschen Kærlighedens Komedie en Brand ligt het jaar 1864, dat op eene heel andere wijze de werkelijkheid naar voren bracht dan de waarneming, dat de liefde niet altijd tot den jongsten snik bewaard blijft, dat doet.

Een gewichtige stap in de nieuwe richting heeft Ibsen echter reeds in 1862 gedaan; reeds Kærlighedens Komedie toont de beginnende reactie tegen de romantiek, die in Brand en Peer Gynt wordt voortgezet. 'Reactie' is slechts tot op zekere hoogte het juiste woord. De kritiek geldt niet de schildering van ideale personen, maar het goede geloof, dat de werkelijkheid aan die schildering beantwoordt.

In Kærlighedens Komedie is het nog een bijzonder menschenpaar, dat in naam van een idee strijd voert tegen de maatschappelijke orde, zooals die zich voordoet. Maar feitelijk zijn Falk en Svanhild een utopie.

Dit houdt hij vol, ook in zijn 'realistische' drama's. Hij was te gelijk een groot menschenkenner en bezat het vermogen, menschen natuurlijk te laten spreken en handelen, zoodat wij meenen, hen te kennen. Dit deed hij reeds in zijne oudere werken. Kritiek op de maatschappij een der hoofdpunten van het jonge programma komt bij hem reeds in 1862 voor in Kærlighedens Komedie.

Op Kong Midas volgden een aantal andere werken, waarvan wij noemen Kunstnerne , waarin de tweespalt tusschen kunstenaar en mensch geschilderd wordt, Det store Lod , Harald Svans Mor . Een gansch ander karakter dragen een paar tragische stukken, Balkonen en Kærlighedens Tragedie . Beide drama's schilderen de liefde als een macht, die alles verwoest, leven, eer, deugd, verantwoordelijkheidsgevoel.

Het spreekt wel van zelf, dat Kærlighedens Komedie niet verstaan, en dus ook niet vriendelijk ontvangen werd, en dat over de moraal van het stuk heel wat dwaze oordeelvellingen zijn uitgesproken.

Tegen dezen zouden Falk en Svanhild het nog opgenomen hebben. Maar het is de begeerte, het is het eeuwige samenzijn, het zijn de eischen, die de partijen onherroepelijk op den duur aan elkaar gaan stellen, waarop ten slotte het sterke gevoel schipbreuk moet lijden. Door deze gezichtspunten is Kærlighedens Komedie niet uitsluitend een maatschappelijke satyre, maar een diep menschelijk gedicht.