Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 4 juni 2025


Zij waren even oud, beide geen Parijzenaars; evenals Rousseau stamde Diderot uit een eerzaam kleinburgerlijk milieu, een handwerkersgezin in de provincie. Maar als bijna alle schrijvers van zijn generatie, had hij bij de Jezuïeten schoolgegaan. Evenals Rousseau was Diderot arm, gevoelig, geestdriftig, vol vrijheidszin.

Maar kort daarna begon de achteruitgang met de vestiging in Portugal van het Hof van Inquisitie, bij pauselijke bul van Paulus III van 23 Mei 1536, en den toenemenden invloed van het Genootschap van Jezus. Pas in Portugal gevestigd, begonnen de Jezuïeten dadelijk zich meester te maken van alle onderwijsinrichtingen in het land.

Er was een vergadering van het gilde der blinde zangers, in de Luciakerk. Hoog boven op het koor achter het altaar zaten dertig oude blinde mannen op de gebeeldhouwde koorstoelen der Jezuïeten. Zij waren allen arm, de meesten van hen hadden den bedelaarszak en hun kruk naast zich liggen. Er heerschte een plechtige, ernstige stemming.

Aan 't eind der hal, van boven beschenen door een niet te sterk licht, zat de Groote Mogel op zijn kostbaren, van edelgesteenten schitterenden troon; aan weerszijden, in lange reijen, allen staande, de omrah's en oelemah's, de ministers, de veldheeren en alle verdere grooten van hoogen rang; voorts de gezanten van verschillende natiën, allen in hun bijzondere kleederdragt; daar tusschen de padre's Jezuïeten, en eindelijk de mindere beambten en officieren, waaronder ook Siddha, overeenkomstig zijn rang, een plaats had ingenomen.

Tevens deed Choiseul Genua ernstige bedreigingen hooren, omdat deze republiek vele Jezuïeten, die uit Frankrijk waren verbannen, op Corsica gastvrijheid had verleend. Zich niet krachtig genoeg gevoelende om weerstand te bieden, opende Genua onderhandelingen en stond in 1768 zijn rechten op Corsica aan Frankrijk af, behoudens de vrijheid van latere terugname tegen vergoeding der gemaakte onkosten.

In dien tijd, ongeveer 1548, werd het College voor de Kunst gesticht, dat zoo beroemd zou worden en eenige jaren later onder de leiding zou komen van de paters Jezuïeten. Dat College, dat in de eerste maanden dichtbij het Heilige Kruis lag, werd eenige jaren later overgebracht naar een lokaal, gelegen op de plek, waar thans het hospitaal der universiteit is.

»Foei, Piet! Ge moest u zulke dingen niet eens in het hoofd halen! Roestink moet weten wat hij doet, maar.... als hij je niet beter wapent tegen de verleidingen van het bijgeloof, dan krijgen de Jezuïeten vat op u, dat houd ik voor zeker."

De oude, in 1586 gestichte universiteit, die eertijds onder het bestuur der Jezuïeten stond, is onlangs verlaten geworden, en men heeft de inrichting naar moderner gebouwen overgebracht, die in een andere wijk der stad opgericht waren. Het uitwendige van den Dom, die onder Frederik den Derde gebouwd is, heeft niets aantrekkelijks.

Van de krijgsgevangenen bleven zij gespaard, die door de vermaningen der Jezuïeten en misschien ook door de vrees voor den dood, of liever door de hoop op het leven, tot het katholicisme werden bekeerd. Zooals wij in het vorige hoofdstuk gezien hebben, was in 1610 de toestand in de Molukken verre van rooskleurig. Van Caerden was gevangen genomen, Hoen plotseling gestorven en Wittert gesneuveld.

Is het een allegorie, en is de held misschien Pombal? Maar dan hadden er drie leeuwen moeten zijn, de Heilige Dienst, de Jezuïeten en de Adel! En Lissabon na de vreeselijke aardbeving van 1755, die het leven kostte aan 30 000 inwoners, was ook niet voor te stellen door een liefelijk landschap! Volgen wij nu het hof in de zomerresidenties van Cascaes en Cintra.

Woord Van De Dag

zelenika

Anderen Op Zoek