Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 15 juli 2025
Wij zien dan ook dagelijks de volkstaal terrein verliezen, elk onzer in zijn naaste omgeving. En evenzeer moet de dialektische kultuurtaal onderdoen voor de algemeene kultuurtaal. Dit blijkt wel het duidelijkst uit den taalstrijd in België.
Voor het overgroot aantal benamingen en alle verdere bijzonderheden verwijs ik nogmaals naar het werk van De Cock en Teirlinck, Kinderspel en Kinderlust; over dialektische uitdrukkingen in het Venloosche knikkerspel, zie Limburg's Jaarboekje XX, bl. 161. Tolspelen. De meest gebruikelijk Hollandsche benaming is tol, België top, een woord, dat ook in Holland, Drente en Friesland gevonden wordt.
De sociale hervorming differentiëert dus de taal in volkstaal en kultuurtaal. Dan volgt definitieve integratie in de algemeene kultuurtaal. Nu ligt het echter voor de hand, dat het volksleven en volkswezen zich het trouwst weerspiegelt in de dialektische volkstaal.
Ook is de meening, dat Engeland=Engelland het zielenrijk zijn zou, tegenwoordig vrij wel verouderd. Wanneer ik nu nog gewezen heb op de oude en dialektische taalvormen, die zich in menig kinderliedje gered hebben, dan hoop ik den lezer althans eenigermate van het groote belang van het kinderlied te hebben overtuigd.
In plaats van de praepositie van vindt men niet zelden aan en in, waardoor met plaatselijke dialektische vervorming de Limburgsche geslachtsnamen Aangevoort, Aengenent, Ingendael ontstonden. Omslachtige omschrijvingen als Van den Eerenbeemt, Van de Cleemputte, Van de Crommenacker enz. vindt men meestal in ons zuidelijk volksgebied.
Laat ik ten slotte nog even wijzen op de grootere eenheid van Zuid-Limburg. Van een nauwere dialektische eenheid bezuiden Sittard diene als specimen het gerundium op -têre: loupentêre, lachentêre enz., dat men te Maastricht, Sittard, Heerlen, Tongeren, Hasselt, kortom over geheel het zuidelijkste gebied verspreid vindt. Over het gebruik te Hasselt zie Gittée, in het Nederl.
Ter kenschetsing van de dialektische volkstaal steunden wij in het bovenstaande, zooals gebruikelijk, vooral op klankleer en flexie. Toch zijn ook woordenschat en syntaxis van het grootste belang, vooral wanneer men de volkstaal behandelt in tegenstelling met de kultuurtaal. Wij kunnen hier echter onmogelijk diep op de zaak ingaan en verwijzen dus naar de afzonderlijke idiotica. Zoo b.v.
Het Stadfriesch, dat vooral te Leeuwarden, Harlingen, Dokkum, Franeker en Sneek, maar ook te Midsland op Terschelling en op Ameland gesproken wordt, is eigenlijk een mengelmoes, waarvan men niet weet, of men het Saksisch-getint Friesch dan wel Friesch-getint Saksisch moet noemen. Merkwaardig is het, hiervan na te gaan, welke dialektische bijzonderen de taaiste levenskracht vertoonen.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek