United States or Costa Rica ? Vote for the TOP Country of the Week !


Men heeft ook handelsagenten naar de jaarmarkt van Nowgorod en tevens naar Bokhara en naar andere steden van Centraal-Azië gezonden, om de aandacht op den nieuwen spoorweg te vestigen: met dat gevolg, dat een deel der waren die vroeger over Orenburg werden vervoerd, nu langs deze lijn zijn getransporteerd.

In den zomer kan men, desgevorderd, nog in deze spelonken leven; maar des winters is het er bijna niet uit te houden: de regen dringt door het dak, de wind fluit door de vermolmde balken en wanden, de koude dringt van alle zijden naar binnen, en de brandstof is zeer duur in Centraal-Azië. De huizen der meer vermogenden zijn vrij wat beter ingericht.

Ik mag dit overzicht der veelsoortige bevolkingen van Centraal-Azië niet eindigen, zonder met een enkel woord te spreken van de laatstaangekomenen, maar tevens de machtigsten: de Russen.

In Bokhara gestudeerd te hebben, geldt nog, door geheel Centraal-Azië, voor de hoogste aanbeveling: daar vloeit de onvervalschte bron der wetenschap, daar worden alle geheimenissen der tegenwoordige en toekomende wereld ontsluierd. Treurig overblijfsel van een sinds lang verbeurden roem! Ik vroeg eens aan een geleerde van Tasjkend, wat hij alzoo onderwees. "Alles", kreeg ik ten antwoord.

Te Tasjkend, evenals in de andere steden van Centraal-Azië, vindt men de lagere scholen bij de kleine moskeeën; de scholen van hoogeren rang zijn of aan de groote moskeeën verbonden, of somwijlen in afzonderlijke gebouwen gevestigd. Als ik mij wel herinner, bezit Tasjkend zeven zulke hoogere scholen of médressehs, die door een zeker aantal mollahs, meesters, gehouden worden.

Evenals alle andere rivieren in dit gedeelte van Centraal-Azië, is ook de Angrene, in den zomer en in het algemeen wanneer het niet of bijna niet regent, verdwenen: in die mate zelfs, dat, zooals het spreekwoord zegt, bij het begin van den herfst de kippen droogvoets door de rivier kunnen gaan.

Nergens vindt men hier zand, maar daarentegen bijna overal menschen en water. Doch hoe zal Engeland te bewegen zijn om in Centraal-Azië de hand te reiken aan zijn eeuwenouden mededinger, wiens geringste beweging Groot-Brittanje sidderen en beven doet? Voorbij Doesjak verlaat de spoorweg eensklaps de zuid-oostelijke richting en buigt zich naar het noordoosten.

Toch was zij niet bestand tegen de Russen, die de sterkte stormenderhand veroverden, en in den roes der zegepraal de stad plunderden. De straten van Tsjemkend zijn vreemd schouwspel in Centraal-Azië met grachten doorsneden, die gevoed worden door het van de naburige bergen afstroomende water. Over deze grachten liggen bruggetjes, die naar de deuren der verschillende huizen geleiden.

De bedelaars zitten of liggen doorgaans langs de muren of op het platte dak van dat gebouw: zij praten, rooken, drinken thee, of dommelen onder den invloed van den bedwelmenden kouknar. De bedelarij wordt in Centraal-Azië op uitgebreide schaal gedreven en is er zeer goed georganiseerd.

Toch hebben de russische ingenieurs hier eene schoone taak te vervullen, wanneer zij er in slagen, deze wijd uitgestrekte landstreken, deze steppen en wildernissen, waar het alleen aan water hapert, tot nieuw leven en vruchtbaarheid te wekken en ze wederom te maken tot hetgeen ze eenmaal waren: de voorraadschuren van Centraal-Azië. 17 September. Acht uren des morgens.