Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 7 november 2025


Deze omwenteling in den Staat en die hervorming van de Kerk, met zoo veel moeite verkregen, vestigde hier een vrijen protestantschen Staat, wier instellingen van gunstigen invloed waren op de belangen der ingezetenen, zoodat zij daardoor eene groote schrede voorwaarts deden op den weg der volmaking, zoowel ten aanzien van hunne burgerlijke betrekkingen als van hunne zedelijke, verstandelijke en godsdienstige beschaving.

Maar als ze het dan van óns zullen hooren, dan moeten ze 't immers toch ook zien niewaar?" Eva was stil geworden: ze wist niet wat haar eigenlijk méér hinderde, de burgerlijke toon, waarop mama den goeden papa gedurig beknorde, of de burgerlijkheid waarmee papa een oud-officier zich telkens de eer die hem toekwam van den hals zocht te schuiven.

Die vind ik het meest antipathiek belichaamd in Jet Holst en Herman Gorter. De leerstelligheid van hun socialistisch beginsel, vind ik, maakt ze blind voor groote schoonheid in dingen van burgerlijke kunstenaars.

De fraaiste straten vindt men langs de Gouwe en bovenal aan de Haven. Het hart van de stad wordt gevormd door het ruime, ongeveer driehoekige marktplein, rondom ingesloten door flinke, burgerlijke huizen, meest van neringdoenden.

Want de overwinning der burgerlijke klassen bracht niet vrijheid en gelijkheid, niet vrede en recht, zooals zij geloofden, maar meer ellende dan de aarde ooit gekend had; riep niet in den mensch de aandriften van broederlijkheid wakker, maar van hebzucht en heerschzucht en nijd.

De oorlog wordt daarom verdeeld in privaten en publieken oorlog; en oorlog tusschen een privaat persoon en een publieke macht. Hierbij dient gesproken te worden over de burgerlijke macht. Hoe zij bezeten kan worden door iemand. Vervolgens komt de vraag, of de oorlog van onderdanen tegen hunne overheid geoorloofd is. Tegen een overweldiger.

Midden in een verzameling spreuken van didactisch-burgerlijk karakter treft ons deze spreuk: Spere, schilt, helm ende sweert Hebben gode ridders weert . Het Recht wordt voorgesteld als eene edelvrouwe met hare honden op jacht; uitdrukkingen, ontleend aan het ridderwezen, worden ook in de burgerlijke poëzie al talrijker.

Maar nee, ik erken dat een waarachtig geloof en een waarachtige menschenliefde onze eerste zendelingen leidde, toen ze naar onze stranden kwamen. Ik erken de schuld van dankbaarheid jegens die edele harten. Ik weet dat het Spanje van toen overvloed van helden in alle standen telde, zoowel in 't godsdienstige als in 't politieke, in 't burgerlijke en in 't militaire.

Holst aangewezen aesthetische overtuiging van het burgerlijk kunstenaarschap, maar het is omgekeerd: omdat de burgerlijke kunstenaars inzagen, dat die kleine kunst toch ook kunst is, kregen zij of werden zij versterkt in die aesthetische overtuiging.

Een chineesche bouwmeester moet de aanlegger der stad geweest zijn, want zij is naar de regelen, waar de gestaarte heeren zich aan houden, in twee zeer verschillende deelen gesplitst, de burgerlijke stad en in het midden daarvan de koningsstad.

Woord Van De Dag

saamgeklonken

Anderen Op Zoek