United States or Saint Lucia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Ροΐδης είνε είς εκ των χαριεστάτων πεζογράφων, είς των επιφανεστάτων λογίων της συγχρόνου Ελλάδος, πανταχού δε της Ευρώπης τοιούτοι ανδρες θεωρούνται τιμή του έθνους όλου και εγκαύχημα όλων των κομμάτων. Αλλ' αι νεοελληνικαί φατρίαι ουδέν έχουσι κυριολεκτικώς ιερόν και όσιον. Και ο συγγραφεύς της «Παπίσσης Ιωάννας» και των «Ειδώλων» εθυσιάσθη.

Σωκράτης Τι από τα δύο λοιπόν, λέγετε ότι αυτό το ίδιον πράγμα είναι όμοιον με το ανόσιον ή όμοιον με το όσιον; Εγώ βεβαίως, είπον, θα εθύμωνα διά την ερώτησιν, θα έλεγον· έλα εις τον νουν σου, ευλογημένε· και ποίον άλλο πράγμα θα ήτο όσιον εις τον κόσμον; εάν βεβαίως η ιδία η οσιότης δεν θα ήτο όσιον· τι δε θα έλεγες συ; Δεν θ' απεκρίνεσο με τον ίδιον τρόπον; Πρωταγόρας Βεβαιότατα, είπεν.

Με αυτόν τον τρόπον αρχίζει η συζήτησις, κατά την οποίαν ο μεν Ευθύφρων αντιπροσωπεύει, κατά τινα σοφόν κριτικόν, «τους μικρόνοας εκείνους ευσεβείς της αρχαιότητος, οι οποίοι διά την λέξιν &όσιον& είχον έννοιαν όλως διόλου εξωτερικήν και επιπόλαιον και διά να αποδείξουν εαυτούς ευσεβείς και αρεστούς εις τους θεούς, δεν υπεχώρουν πολλάκις ουδέ ενώπιον πράξεων, αι οποίαι απόβλητοι εθεωρούντο ηθικώς.

Και βεβαίως οι περισσότεροι νομίζουν ότι ορθότης της μουσικής είναι η δύναμις η οποία προξενεί εις τας ψυχάς ηδονήν. Αλλ' αυτό μεν δεν είναι ούτε υποφερτόν ούτε απολύτως όσιον να το λέγη κανείς, αλλά το εξής είναι περισσότερον πιθανόν να μας πλανά. Ποίον;

Αφού λοιπόν πλησιάσης εις αυτόν, παρηγόρησέ τον, καθώς συνηθίζεις, διά να υπάγη όπου είναι πεπρωμένον χωρίς στεναγμούς και διά να εκτελεσθή υπ' εμού πλην των λοιπών και τούτο το ευσεβές προς αυτόν καθήκον. Σωκράτης Αλλά δεν θα σε δυσαρεστήσω, Κλεινία, διότι δεν με παρακινείς διά τι ποταπόν, αλλά διά τι όσιον. Ας σπεύσωμεν λοιπόν διότι αν το πράγμα έχη ως λέγεις, είναι ανάγκη ταχύτητος.

Και αντιθέτως ακούομεν εις άλλα μέρη ότι δεν ετολμούσαν να τρώγουν ούτε βους, και δεν εχρησίμευαν τα ζώα ως θύματα διά τους θεούς, αλλά τα γλυκίσματα και καρποί βρεγμένοι εις το μέλι και άλλα παρόμοια αγνά θύματα, από δε τας σάρκας απεμακρύνοντο, διότι ενόμιζαν ότι όχι μόνον δεν είναι όσιον να τας τρώγουν, αλλ' ούτε να μολύνουν με αίμα τους βωμούς των θεών, και κάπως υπήρχεν έν είδος ορφικής ζωής των τοτινών ανθρώπων, και όλα μεν τα άψυχα τα επροτιμούσαν, τα δε έμψυχα αντιθέτως τα απέφευγαν όλα.

Αλλ' ενίοτε αι τοιαύται εκφράσεις χαρακτηρίζουσι δι' ανεξίτηλου τρόπου πρόσωπόν τι του δράματος, οίος λόγου χάριν ο Ιάγος, ούτινος η αισχρά καρδία διαστρέφει παν ό,τι αγνόν και όσιον. Αι τοιαύται βαναυσολογίαι δεν δύνανται να απαλειφθώσιν.

Και βεβαίως οι περισσότεροι νομίζουν ότι ορθότης της μουσικής είναι η δύναμις η οποία προξενεί εις τας ψυχάς ηδονήν. Αλλ' αυτό μεν δεν είναι ούτε υποφερτόν ούτε απολύτως όσιον να το λέγη κανείς, αλλά το εξής είναι περισσότερον πιθανόν να μας πλανά. Ποίον;

Και είνε μεν αληθές ότι και οι θεολόγοι άλλοτε μεν εθεώρησαν την θείαν χάριν ανίκητον και άλλοτε αντέταξαν εις αυτήν την ηθικήν ελευθερίαν, αλλ' επίσης βέβαιον είνε ότι οι εξοχώτεροι αντιπρόσωποι της ταυτίσεως του θείου έρωτος και της καθαράς επιστήμης, οι συνδυάσαντες εις την ζωήν των θεωρίαν και πράξιν, ο Σωκράτης και ο Σπινόζας, διά ν' αναφέρωμεν μόνον αυτούς, έζησαν βίον όσιον.

Δύνασαι προσέτι, όπερ χείρον κατ' εμέ, να πιστεύης ότι είνε ποτε δυνατόν και να πραγματοποιηθώσι τα όνειρα ταύτα. Αλλά δεν δύνασαι, δεν πρέπει, δεν είνε θεμιτόν ουδέ όσιον, το να κηρύττης τα διδάγματα ταύτα εις τον κόσμον και να προσπαθής να προσηλυτίσης άλλους εις τα υπό σου πρεσβευόμενα.