United States or Armenia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Εις το περιλάλητον τούτο έργον διετύπωσεν ο Αριστοτέλης τας μεταφυσικάς περί ψυχής θεωρίας του, βασιζομένας επί των δεδομένων του φυσικού κόσμου και του ορθού λόγου. Υπήρξαν δε αύται αφετηρία πλείστων εκ των νεωτέρων μεταφυσικών συστημάτων. Δρ. 3. — Μικρά Φυσικά.

Κατορθόνει δε όλα αυτά τα είδη να τα σχετίση κατά τινα τρόπον προς τον Σοφιστήν εισερχόμενος εις τας τόσον επιτυχείς υποδιαιρέσεις εκάστου είδους. Ούτω δε σαφηνίζεται τελείως η έννοια της λέξεως σοφιστής, καθώς φαίνεται εις την συγκεφαλαίωσιν της σελίδος 3536. ς'. Το περιεχόμενον του Πολιτικού. Εκεί ακολουθεί η επίνοια του ορθού μέτρου έως εις την σελίδα 61, όπου γίνεται συγκεφαλαίωσις.

&Ένεκα της δυσκολίας του ορθού πρέπει να προτιμώμεν το μικρότερον κακόν.& — Ότι λοιπόν αρετή είναι η ηθική μεσότης, και πώς, και ότι είναι μεσότης δύο κακιών, δηλαδή της υπερβολικής και της ελλιπούς, και ότι είναι τοιαύτη, διότι προσέχει εις το μέσον ως προς τας πράξεις και τα πάθη, τούτο εξετάσθη αρκετά καλά.

Περί ψυχής: Στο πολυφημισμένο τούτο έργο του ο Αριστοτέλης διατύπωσε τις μεταφυσικές θεωρίες του για την ψυχή, βασίζοντας τις στα δεδομένα του φυσικού κόσμου και του ορθού λόγου. Οι αντιλήψεις του υπήρξαν η αφετηρία των περισσοτέρων από τα νεώτερα μεταφυσικά συστήματα. Η μετάφραση οφείλεται στον Π. Γρατσιάτο.

Ανέλυσα τον Έγελον, ανέλυσα τον Κάντιον, και κάθε άλλον σύμφωνον φιλόσοφον κι' ενάντιον, κι' οδούς με τούτους ώδευσα και σκολιάς κι' ευθείας και είδα τα κριτήρια εκεί της αληθείας και πάσαν ρίζαν κυβικήν του λόγου του ορθού και είπα «Πλάστα, φυλακήν τω στόματί μου θου». Και 'στόν Σπινόζα έτρεξα, τον Φίχτη και τον Μπίκτη, τον Σπένσερ και τον Βάκωνα και κάθε σκυλοπνίκτη, και γλώσσας ήκουσα πολλών και κοπτεράς κι' ευστρόφους, που την σοφίαν έκοπταν εμπρός μου σαν ψαλλίδι, και των Ρωμηών εδιάβασα τους νέους φιλοσόφους, τον Γειώργη τον Βυζιηνό και τον Ευαγγελίδη.

Λοιπόν, καλέ Ξένε, τι πρέπει να κάμη εις τοιαύτας περιστάσεις, διά να είναι εντός του ορθού; Είναι ανάγκη, φίλε Κλεινία, να εκλέξη διαιτητάς διά τους τοιούτους νόμους και διά τους υφισταμένους τους νόμους. Πώς εννοείς; Κάποτε ο από πλούσιον πατέρα ανεψιός δεν θέλει να λάβη εκουσίως γυναίκα την θυγατέρα του θείου του, κομπάζων και έχων τον νουν εις μεγαλίτερον γάμον.

Εάν θεωρήσετε το δίκαιον αποβλέποντες εις το προσωρινόν συμφέρον σας και την έχθραν εκείνων, θέλετε φανή ότι είσθε όχι αληθείς κριταί του ορθού, αλλά μάλλον δούλοι του συμφέροντος.

O Αναξαγόρας όμως είναι ολιγώτερον σαφής περί αυτών , διότι εις πολλά μέρη λέγει ότι ο νους είναι το αίτιον του καλού και του ορθού, αλλαχού όμως λέγει ότι ο νους είναι η ψυχή• διό ο νους υπάρχει εις όλα τα ζώα, μεγάλα και μικρά, ανώτερα και κατώτερα. Φαίνεται όμως ότι ο λεγόμενος υπ' αυτού νους κατά την νόησιν δεν υπάρχει ομοίως εις πάντα τα ζώα, ουδέ εις πάντας τους ανθρώπους.

Πώς λοιπόν; Άραγε καθώς εις τον σοφιστήν κατ' ανάγκην απεδείξαμεν ότι υπάρχει το μη ον, διότι ως προς αυτό μας διέφευγε ο ορισμός, ομοίως και τόρα να αναγκάσωμεν το περισσότερον και το ολιγώτερον να μετρούνται όχι μόνον μεταξύ των αλλά και προς την φύσιν του ορθού μέτρου; Διότι βεβαίως δεν είναι δυνατόν να υπάρξη αναντιλέκτως ούτε πολιτικός ούτε άλλος κανείς επιστήμων των πράξεων, αν αυτό δεν γίνη παρεδεκτόν.

Εις εκείνους οι οποίοι έκαμαν θεληματικάς παραχωρήσεις είναι φυσικόν να ενδίδη κανείς με πλειοτέραν ευχαρίστησιν, ενώ προς τους μεγαλαυχούντας ανθίσταται εναντίον του ορθού λόγου.