Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 27 juni 2025
Saksische spreekwoorden. Friesche spreekwoorden. Frankische spreekwoorden. Christelijke spreekwijzen. Apologische spreuk. Apologisch dierenspreekwoord. Psychologie der spreekwoorden. Volksluim. Volksluim bij plaatsnamen miet of zonder woordspeling. Spotrijmpjes op steden en dorpen. Spotrijmpjes op voornamen en familienamen. Spotrijmpjes op standen en ambachten.
De profane volksprenten danken hun oorsprong aan de religieuze, de stichtelijke volksvoorstellingen, die naderhand een meer algemeen karakter kregen. Verder dient opgemerkt, dat zij weinig verband houden met de letterkunde: niet op het gedrukte boek berusten zij, maar op het levende en gangbare volksverhaal, het volkslied, de volksluim.
Tot de rubriek van de Volksluim behooren natuurlijk ook de duizenden uien, moppen of boertige verhalen, die bij het volk in omloop zijn en dermate onmisbaar lijken in het hedendaagsche volksleven, dat De Meyere zich afvraagt, of de moppenverteller van heden niet de sprookjesverteller van vroeger zijn zou?
Verbist: Mijnheer Verbist Lag in de kist, Zonder dat vader of moeder het wist. Verhagen: Jan Verhagen Draagt zijn beste broek alle dagen. Alliteerende volksluim. Mulders Mans moet mijn moeder mooi meel malen, mooi meel moet Mulders Mans mijn moeder malen. Wie weet waar Willem Waanders woont? Spotrijmpjes op standen en ambachten. Bakker: O jonges wat 'n pret! Morgen wordt 't brood afgezet!
Wat voor haar had Mozes' hond? Hoe is de eerste vloo over den Rijn gekomen? Hoeveel eieren kon de reus Goliath nuchteren op? Wat weegt zwaarder, een pond veêren of een pond lood? Wie gaat op zijn kop naar de kerk? Hoeveel krullen zijn er in een rechten varkensstaart? Welke weg wordt niet begaan? Meer spottend van aard, en dus eigenlijk behoorende tot de volksluim, zijn raadsels als deze: 56.
Die vormen zijn ook lokaal gekleurd, niet alleen door de sociale, maar ook door de ekonomische, de geografische, de ethnische geaardheden en toestanden. Tot de kunstvormen van de volkstaal behoort ook de volksluim, die zich vertoont in de grilligste gedaanten. Zeer veelvuldig zijn de woordspelingen op plaatsnamen, waarvan ik hier enkele staaltjes laat volgen.
Immers de woordspeling behoeft evenmin als de werkelijke volksetymologie met een woordverandering gepaard te gaan. Op volksluim berust ook wel de Vlaamsche weêrregel: "Sint Andries brengt de vries, Sint Mathijs breekt het ijs. Zuivere klankassociaties, als krant uit courant, die het gevolg hiervan zijn, dat de klank lastig, of de herinnering gebrekkig is.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek