Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ενημερώθηκε: 16 Σεπτεμβρίου 2025
&Προβλήματα εγκρατείας και ακρατείας&. ― Φαίνεται δε ότι η εγκράτεια και η καρτερία ανήκει εις τα σπουδαία και αξιέπαινα, η δε ακράτεια και η μαλθακότης εις τα ουτιδανά και αξιοκατάκριτα. Έπειτα ο ίδιος άνθρωπος είναι εγκρατής και επίμονος εις τους στοχασμούς και πάλιν ακρατής και άστατος εις τους στοχασμούς.
Επομένως συμβαίνει κάπως να είναι κανείς ακρατής με λόγον και με κρίσιν, όχι αντιφατικήν προς εαυτήν, αλλά κατά σύμπτωσιν ― διότι η επιθυμία και όχι η κρίσις είναι αντίθετος προς τον ορθόν λόγον. Επομένως και δι' αυτόν ακόμη τον λόγον τα ζώα δεν είναι ακρατή, διότι δεν έχουν γνώμην διά τα καθολικά, αλλά μόνον φαντασίαν και μνήμην των μερικών.
Και φαίνεται ότι συμβαίνει εκείνο το οποίον εξήταζε ο Σωκράτης. Λοιπόν περί της εν γνώσει και μη ακρατείας και με ποίου είδους γνώσιν είναι δυνατόν να είναι κανείς ακρατής, είναι αρκετά όσα είπαμεν. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ς'. &Απόλυτος και μερική ακράτεια& ― Αλλ' αν υπάρχει απολύτως ακρατής, ή όλοι είναι μερικώς ακρατείς, και όταν υπάρχη, εις ποία είναι τοιούτος, αυτό πρέπει να το εξετάσωμεν εις τα επόμενα.
Και διά τούτο λέγομεν επιπροσθέτως ότι είναι ακρατής του θυμού, καθώς λέγομεν και ακρατής της τιμής και του κέρδους.
Αρχή δε της εξετάσεως είναι το εξής. Άραγε ο εγκρατής και ο ακρατής είναι αντίθετοι μόνον ως προς το αντικείμενον της επιθυμίας ή ως προς την διάθεσιν, δηλαδή άραγε ως προς έν ωρισμένον πράγμα είναι ακρατής ο ακρατής, ή όχι, αλλά ως προς την διάθεσιν; ή όχι μόνον ως προς τον έν, αλλά και ως προς τα δύο μαζί; Έπειτα άραγε εις όλα τα ζητήματα περιστρέφεται η ακράτεια και η εγκράτεια, ή όχι; Δηλαδή ο απολύτως εγκρατής δεν περιστρέφεται εις όλα τα είδη παρά μόνον εις όσα ο ακόλαστος, και η διάθεσίς του δεν είναι απόλυτος ως προς αυτά ― διότι τότε θα ήτο το ίδιον με την ακολασίαν ― αλλά είναι μία ωρισμένη.
Εκ τούτων δε άλλος μεν είναι ακρατής εις τας ηδονάς, άλλος δε εγκρατής, και άλλος μεν εις τας λύπας ενδοτικός, άλλος δε καρτερικός. Εις το μέσον δε κείται η διάθεσις των περισσοτέρων, και αν ακόμη ρέπουν περισσότερον εις τα χειρότερα.
Δηλαδή ούτε θέλει ποτέ κανείς εκείνο το οποίον δεν νομίζει ότι είναι σπουδαίον, ούτε ο ακρατής πράττει όσα νομίζει ότι πρέπει να εκτελή. Όστις δε δίδει ιδικά του πράγματα, καθώς λέγει ο Όμηρος ότι ο Γλαύκος αντήλλαξε με τον Διομήδην: Χρυσά των εκατόν βοών, με των εννέα χάλκινα. αυτός βέβαια δεν αδικείται. Διότι είναι εις την εξουσίαν του να τα δώση.
Έπειτα δεν είναι μόνον κατά την γνώσιν φρόνιμος, αλλά και κατά την εκτέλεσιν. Ενώ ο ακρατής δεν είναι εκτελεστικός. O δαιμόνιος όμως δεν υπάρχει εμπόδιον να μην είναι ακρατής. Ούτε βεβαίως ομοιάζει τον γνωρίζοντα και πεφωτισμένον ο ακρατής, αλλά τον κοιμώμενον ή τον μεθυσμένον.
Αφού δε γενικώς αδικία είναι να βλάπτωμεν κάποιον εκουσίως, και εκουσίως σημαίνει εν γνώσει του ποίος είναι, και με τι και πώς, και αφού ο ακρατής εκουσίως βλάπτει ο ίδιος τον εαυτόν του, τότε φαίνεται ότι ημπορεί κανείς να αδικηθή εκουσίως και είναι ενδεχόμενον κανείς να αδική ο ίδιος τον εαυτόν του — είναι δε και αυτά έν από τα άλυτα ζητήματα, δηλαδή εάν είναι δυνατόν ποτε να αδική κανείς τον εαυτόν του — . Έπειτα είναι δυνατόν να βλαφθή κανείς ένεκα της ακολασίας εκουσίως από άλλον εκούσιον.
Και είναι μεν εκουσίως ακρατής ― διότι με κάποιον τρόπον γνωρίζει και τι πράττει και διά ποίον σκοπόν, ― δεν είναι όμως πονηρός. Διότι η προαίρεσίς του είναι ευπρεπής. Ώστε είναι ημιπόνηρος, έπειτα δεν είναι ούτε άδικος, διότι δεν είναι επίβουλος. Διότι άλλος μεν από αυτούς δεν επιμένει εις όσα αποφασίση με σκέψιν, άλλος δε, καθώς ο μελαγχολικός, ούτε καν σκέπτεται.
Λέξη Της Ημέρας
Άλλοι Ψάχνουν