United States or Tanzania ? Vote for the TOP Country of the Week !
Itong saquit na bulutong ay mahirap; caya ang aayao magcasaquit nang gayon, siya,i, magpatanim nang bulutong vacuna sa caniyang catauan.
Ito,i, mahirap sa maysaquit; sapagca dahilan sa cacapalan nang balat noong lugar na yaon ay maliuag sumibol na madali. Ganoon ang inaasal nang bulutong na magaan. Dahilan sa pagsibol nang man~ga bulutong ang balat nang catauan ay nauunat at namamantal. Ang unang namamaga ay ang muc-ha, pati nang liig; at dahilan sa pamamagang yao,i, nagsasara ang mata cun minsan.
Cun minsan ang tauo,i, pinapasucan sa tayin~ga nang man~ga hayop na munti; at ang mabuti sa lahat doo,i, pahigain nang pataguilid ang may catauan, at sidlan nang tubig ang tayin~ga, at pagcaraca lalabas ang hayop. Ang bulutong na ang tauag nang castila doo,i, viruelas. Bago lagnatin ang tauong bubulutun~gin siya,i, ga namamanglao muna; madaling pauisan siya, at nananab-ang nang pagcain.
Ang lagnat nang bubulutun~gin ay iilang oras lamang ang calac-han; saca ungmuunti ang lagnat at pinapauisan nang malaqui. Sa catapusan nang lagnat, sa icatlo ó icapat na arao ay lungmilitao ang bulutong na casabay nang pauis na sungmusunod sa lagnat. Ang unang sinisibulan nang bulutong ay ang muc-ha, saca ang camay; sungmusunod ang bias nang camay, ang liig at ang ibabao nang dibdib.
Ang man~ga sangol ay sinusubaan cun sila,i, sisibulan nang man~ga bulutong, datapoua,i, hindi sucat alumanahin yaon; alintana masamang subaan, cun baga nacaurong ang pagsibol nang bulutong, ó cun magnanana na. Cun minsan naman binabalin~goyn~goy ang binubulutong bata ma,t, matanda man; at ito,i, magaling na totoo sa maysaquit.
Cun ang pag-ihi nang dugo ay casama nang bulutong ó nang man~ga lagnat na malaqui, ang lagnat ó ang bulutong ay guinagamot muna para nang turo sa man~ga capítulong nacaraan, at ang pag-ihi nang dugo ay siyang cusang mauauala. Maigui roon naman ang suero nang gatas, cun hindi pa maasim; n~guni,t, iinumin nang malauong panahon.
Ang paghiua nang bulutong ay ualang liuag, at hindi nararamdaman man nang may catauan.
Cun hindi malaqui ang saquit, itong man~ga bagay na sinabi co n~gayon ay siya na; datapoua pag natutuyo-tuyo na ang man~ga bulutong, cailan~gang purgahin ang maysaquit nang bilin sa número 11: at pag nacaraan nang anim na arao, siya,i, capupurgahin pa noon ding purgang yaon. Pag napurga nang minsan ang maysaquit, ay macacacain na siya nang man~ga gulay at tinapay.
Pagca hinog na ang bulutong, na cucunan ó pangagalin~gan nang nanang itatanim sa ibang tauo, ang magtatanim nang bulutong ay maghahanda nang isang lancetang matulis ang dulo.
Nahahalatang darami ang bulutong, cun maquintab ang mata nang maysaquit, cun siya,i, sungmusucang parati, at ang bay-auang ay masaquit na totoo; cun nagbabalisa, at parating bibilingbiling ang maysaquit; ó cun baga bata, cun hilim na parati, cun ang bulutong ay lungmilitao sa icatlong arao, ó sa icalaua caya; sapagca cun maagang lumitao ang bulutong ay lalo pang mapan~ganib ang maysaquit.
Salita Ng Araw