United States or Singapore ? Vote for the TOP Country of the Week !


Bucod dito,i, paiinumin nang bilin sa número 35 cun baga marumi ang dila, at masama ang lasa nang bibig, ó cun dungmorual ó nananab-ang nang pagcain; datapoua cun hindi nararamdaman nang maysaquit yaong man~ga bagay na yao,i, purgahin lamang nang isang purgang mahina numero 82, ó nang ruibarbo número 51, cun baga hindi mainit ang tiyan.

Cun hindi malaqui ang saquit, itong man~ga bagay na sinabi co n~gayon ay siya na; datapoua pag natutuyo-tuyo na ang man~ga bulutong, cailan~gang purgahin ang maysaquit nang bilin sa número 11: at pag nacaraan nang anim na arao, siya,i, capupurgahin pa noon ding purgang yaon. Pag napurga nang minsan ang maysaquit, ay macacacain na siya nang man~ga gulay at tinapay.

Ang pag-ihi nang dugo cun minsan ay dala nang pag-urong nang panahon sa man~ga babayi, ó gaua nang pagsacay sa cabayo, ó sa pagcahulog sa mataas, ó sa pagbuhat nang mabig-at, ó sapagca mayroong bato sa pantog, ó cun minsan gaua naman nang man~ga purgang matapang ó man~ga parapit caya.

Cun baga caya nagcacasaquit ang tauo,i, dahilan sa siya,i, pinurga ó pinasuca nang purgang matapang ó pasuca ay gagamutin para nang turo sa párrafo 445. Ang saquit na pasmo na yao,i, catulad nang perlesía. Pinan~gan~ganlang pasmo ó perlesía yaong saquit na yaon, na marahil dumaan sa nagtatahan dito sa Filipinas.

Ang bulacan sa Cebú maquiquita sa Maynila at sa Batan~gan. Nota 2. Ang purgang guinagamit nang ibang man~ga tauo,i, ang dalaua ó tatlong dahon na ganga dahon nang yerbabuena calaqui, nang pinan~gan~ganlang salago, na yao,i, canilang isinasama sa hicho at n~ginan~gan~ga. Datapoua ang ibang tauo,i, naiibay noon. Caya malaquing galing dito ang turo co sa itaas nota 1.

Ang caniyang cacanin ay caunti; ang tubig na malamig ay totoong bagay doon, at lalo pa cun lahucan nang suca, ó nang caunting espíritu de azufre, na bilin sa número 10. Pag napatahan ang dugo, ay cailan~gang purgahin maminsan-minsan ang maysaquit nang purgang mahina, para nang turo sa número 32.

Ang man~ga purgang sinabi co n~gayon ay gagauin lamang pagca nabibilin dito sa libro. Man~ga, ilang tagobiling patungcol sa man~ga gamot na ipinagbibilin dito. Tungcol sa pagsasangra, sa pagpupurga at sa pagpapasuca sa man~ga maysaquit, ay babauasan nang caunti ang man~ga nauutos doon sa libro, dahil sa cahinaan nang catauan nang tagalog.

Ang pasuca ó purgang dapat sa tauong nagcacasaquit nang anomang bagay na saquit ay doon hahanapin nang mangagamot sa man~ga capítulong quinasusulatan nang saquit nang may catauan.

Cun icao,i, masipag sipag na tauo, ay dapat mong itanim sa iyong bahay ang man~ga cailan~gan sa purga, nang houag cang maliuagan nang paghanap cun talagang gagamitin. Ang purgang gagauin mo ay gayon: Pagca gabi ay mag-init ca nang dalauang tazang tubig sa munting palioc na may taquip.

Sa icatlong arao pupurgahing uli, nang purgang mahina hina at pararapitan sa dalauang binti. Cun baga pinapauisan ang maysaquit, paiinumin nang anomang bagay nanacacapagpapauis; itong pagpapauis doon, ay itutuloy na mahabang panahon, hangan sa siyam na arao, sa halimbaua; at cun minsan itong pagpauis ay macacauala nan man~ga bacas nang apoplegía.