United States or Malaysia ? Vote for the TOP Country of the Week !
Cun minsan, ang tiniticdas ay binabalin~goyn~goy, at nauauala tuloy ang saquit nang caniyang ulo, pati nang sa mata,t, lalamunan. Sa icatlo, ó icapat na arao nang macasibol ang toco, ay hindi na totoong mapula yaong man~ga pinacabutil, at nan~gatuyo-tuyo na, at nan~galalaglag na, pati nang balat nang catauan ay natutuyo rin, at nahuhulog, at iba ang hungmahalili doon.
Cun dati nang saquit niya yaon. Cun siya,i, binabalin~goyn~goy na dati. Cun dati siyang guinagalis, ó binubuni etc. Cun siya,i, linuluslusan. Cun ang saquit niya ay saquit nang caniyang camag-anacan. Ang cailan~gang itanong naman sa m~ga babaying maysaquit, ay ang man~ga ito pa. Cun siya,i, dinaraanan na nang sa panahon. Cun marami, ó caunti, ó para nang dati. Cun may panahon n~ga siya.
Cun minsan ang color noon, ay susugat, na ang color ay morado. Cun minsan naman binubuculan ang sin~git, ang quiliquili, ó ang dacong tayin~ga. Ang maysaquit ay nanghihina pa mandin; ang bait niya,i, nagugulo; tihayá ang caniyang lagay; at namamatay na may pauis na malaqui. Cun minsan ang iquinamamatay niya,i, ang siya,i, binabalin~goyn~goy nang malacas.
Cun siya,i, dating linalabasan nang dugo sa puit, para nang inaalmorranas, ó cun pinapauisan sa paa ó sa catauan, ó dating binabalin~goyn~goy, at saca siya,i, naual-an at inurun~gan noon man~ga yaon; ó cun hindi sumago ang fuente, cun baga may fuente, ó cun nabahao ang caniyang sugat na malauon, ó ang caniyang dating galis, buni, ó ang ibang man~ga bagay na lumilitao sa catauan.
Datapoua cailan~gang pacatalastasin nang man~ga mangagamot na cun baga ang babayi na hindi dinaraanan nang bouan, ay may lagnat pang casama, ó nag-uubo, ó binabalin~goyn~goy, ó payat ang catauan niya, ay capilitang alisin ó paual-in muna itong man~ga saquit na ito, bago gauin ang m~ga itinuro co sa párrafong ito nang panaugan siya n~g bouan.
Ang man~ga sangol ay sinusubaan cun sila,i, sisibulan nang man~ga bulutong, datapoua,i, hindi sucat alumanahin yaon; alintana masamang subaan, cun baga nacaurong ang pagsibol nang bulutong, ó cun magnanana na. Cun minsan naman binabalin~goyn~goy ang binubulutong bata ma,t, matanda man; at ito,i, magaling na totoo sa maysaquit.
Gayon din, cun dati na siyang binabalin~goyn~goy, at saca nauala sa caniya yaon; cun ang pulso,i, puno at malacas; cun ang color nang balat niya ay mapula sa rati; cun ang caniyang pagcatulog ay mahaba sa rati, at hindi lubhang mahimbing; cun ga hinahapo agad pagca siya,i, gungmagaua nang anomang gaua, ó cung lungmalacad; cun baga siya,i, nalilio, lalo pa cun ibinababa niya ang ulo, at biglang itinataas; ang pagsaquit nang ulo cun hindi dating sungmasaquit; cun mainit ang pagcaramdam nang may catauan; cun ang caniyang pagcaramdam ay ga tinutudloc siya nang carayom sa boong catauan; lalo pa cun siya,i, napagal nang pag-gaua nang anoman; cun gungmiguinhaua ang pagcaramdam cun siya,i, binalin~goyn~goy.
Mayroong tauong linalabasan n~g dugo sa ilong na yaon ang pinan~gan~ganlang binabalin~goyn~goy, at cun hindi maraming dugo ang lungmalabas ay mabuting pabayaan; datapoua cun minsan pag talagang tatahanan ang paglabas n~g dugo, ay dinaraanan nang pagcalio ang maysaquit, at ang magaling doon cun gayon, ay ang suca na ipa-aamoy sa caniya; cun minsan naman ang maysaquit ay lungmulubha pa mandin; ang dugo,i, hindi tungmatahan nang paglabas; ang pulso,i, ay tila nan~gin~ginig, namamatay ang color nang muc-ha at labi, at ibig sumuca ang maysaquit.
Cun minsan ualang lura, at uala ring ubo. Mayroon namang iba, na binabalin~goyn~goy, na ito,i, nacaguiguinhaua sa may catauan. Datapoua cun minsan ang tumutulong dugo ay buloc, na yaon ang pinacatanda na malapit nang mamatay ang tauo. Cun minsan tila mamamatay na ang maysaquit, at bagcus siya na ang paggaling niya. Ang gamot sa pinipleuresía ó sinisintacan ay para nang pag-gamot sa pinupulmonía.
Sa man~ga sasabihin co n~gayon mahahalatang marugo ang may catauan; sa macatuid: Cun siya,i, malacas cumain; cun siya,i, cungmacain nang maraming carne, ó ungmiinom nang alac; cun hindi sungmasama ang damdam nang caniyang sicmura; cun mahaba ang caniyang tulog, cun hindi siya binabalin~goyn~goy, ó hindi binubusan ó pinananaugan nang maraming dugo. Cun gayo,i, marugo ang may catauan.
Salita Ng Araw