United States or Faroe Islands ? Vote for the TOP Country of the Week !
Σιγά-σιγά θα γεννιέται μέσα του μια τέτοια διάθεση που θα τον οδηγή απλά και φυσικά να διαλέγη το καλό παρά το κακό και απορρίπτοντας το χυδαίο και το αταίριαστο ν' ακολουθή με το λεπτό γούστο του ενστίκτου ό,τι είναι χαριτωμένο και γοητευτικό και αξιέραστο.
Ένας ποιητής έψαλλε μίαν τροπικήν νήσον «όπου η ζωή ήτο τόσον αγρία, ώστε ήτο ήμερος». Η μανία ή ο τρόμος των θηρίων αν και διαιωνισθείς διά του κληρονομικού ενστίκτου, ήρχισε το πρώτον ένεκα της σκληράς επιθέσεως του ανθρώπου· και αφθονούν τα ιστορικά παραδείγματα κατά τα οποία η αγριότης ενικήθη από την πραότητα, το μεγαλείον, την ευγένειαν του ανθρώπου.
Ο Απόστολος τω είπεν: — Υπάγε εν ειρήνη. Ο Χίλων ηγέρθη, αλλ' ήτο ανίκανος να ομιλήση. Ως εξ ενστίκτου επλησίασε την κλίνην του Βινικίου, διά να ζητήση την βοήθειαν του χιλιάρχου. Μόλις αντελήφθη επί τέλους ότι τον άφινον ελεύθερον να αποσυρθή σώος και αβλαβής εκ των χειρών των ακατανοήτων εκείνων ανθρώπων, των οποίων η αγαθότης τον εξέπληττεν, όπως τον είχε τρομάξει η δύναμις των.
Εις τον κατήφορον, ως εξ ενστίκτου, κρατείται από προστυγχάνοντας θάμνους, από ασθενή ξηρόχορτα . . . Εργάζεται μέ τινα μανίαν και οι συνάδελφοι αναγνωρίζουν τότε τότε τον συνεργάτην των παλαιών ημερών, τον ακάματον, τον τίμιον. Αλλά τα φωτεινά διαλείμματα είνε σπάνια και σύντομα, ο δε φθόνος αισθανόμενος την προσεχή πτώσιν του δούλου, προβάλλει το ωχρόν πρόσωπόν του, ετοιμαζόμενος ν' ανακαγχάση.
Δεν πρόκειται περί παθολογικής διαστροφής της ψυχής, αλλά περί υπερτροφίας του ενστίκτου της αρπαγής, το οποίον δεν κατεπολέμησε καταλλήλως η ανατροφή. Οι άνθρωποι ούτοι υπ' αυτήν την έποψιν ευρίσκονται ακόμη εις ην κατάστασιν τα νήπια, τα οποία εκτείνουν επί πάντα χείρα αρπακτικήν. Όλα δικά μου. Το ζωικόν ένστικτον κυριαρχεί εν αυτοίς.
Ο μικρός λωποδύτης είναι απλώς το αναπόφευκτον αποτέλεσμα του μιμητικού ενστίκτου της ζωής. Είναι και Πραγματικότης που καταγίνεται, όπως κάθε Πραγματικότης συνήθως, με την προσπάθεια ν' αναπαράγη τον Μύθον κι ό,τι βλέπομε να συμβαίνη μ' αυτόν επαναλαμβάνεται σ' ευρύτερον κύκλο σ' ολάκερη τη ζωή.
Ως εξ ενστίκτου, εζήτει περί αυτήν έρεισμά τι, κάποιαν ενίσχυσιν, εζήτει έν φάρμακον κατά της αδυναμίας της τής ενόχου, της ολεθρίας . . . Προ πολλού επεθύμει να ταξειδεύση και ο σύζυγος ανέμενε τας διαταγάς της, χωρίς αύται να δίδωνται. — Όταν θελήσης, είμ' έτοιμος, Αρσινόη, της είπεν ημέραν τινά· τίποτε δεν θα μ' εμποδίση. — Ναι, ναι, Άγγελε, ευχαριστώ· αργότερα.
Αυτό δεν είναι αποτέλεσμα μονάχα του μιμητικού ενστίκτου της Ζωής, αλλά και του ότι συνειδητός σκοπός της Ζωής είναι να εκφράζη πάντα τον εαυτό της, και η Τέχνη της προσφέρει κάποιες όμορφες φόρμες που μ' αυτές να πραγματοποιή αυτή της την ενέργεια. Είναι μια θεωρία που ποτέ πριν δεν έχει ειπωθή, όμως είναι εξαιρετικά καρποφόρος και ρίχνει ολότελα καινούργιο φως στην ιστορία της Τέχνης.
Να ολοφάνερο κ' εξαιρετικά μάλιστα τραγικό παράδειγμα του μιμητικού ενστίκτου που έλεγα. Δεν θέλω μολαταύτα να επιμείνω σε ατομικά παραδείγματα. Η προσωπική πείρα είναι ένας πολύ κακός και περιωρισμένος κύκλος.
Η Αγγλία ένα πράγμα έκαμε· εφεύρε κ' εγκατέστησε τη Δημοσία Γνώμη, που είναι μια προσπάθεια για να οργανώση την αμάθεια της κοινωνίας και να την υψώση στην αξιοπρέπεια φυσικής δυνάμεως. Όμως η Σοφία έμεινε πάντα κρυμμένη απ' αυτήν. Σαν εξετάσης το Αγγλικό μυαλό ως όργανον σκέψεως, είναι χονδρό και δίχως ανάπτυξη. Το μόνο πράγμα που μπορεί να το εξαγνίση είναι η ανάπτυξη του ενστίκτου της κριτικής.
Λέξη Της Ημέρας