United States or Burkina Faso ? Vote for the TOP Country of the Week !


Ο διάλογος, στον οποίο δεν παρουσιάζεται πια, διδάσκοντας ή ελέγχοντας, ο Σωκράτης, μα κάποιος ανώνυμος Αθηναίος, δηλαδή ο Πλάτων, διεξάγεται κατά το διάστημα μιας πορείας από την Κνωσσό ως το άντρο του Διός: μιας ημέρας. Στον διάλογο παίρνουνε μέρος ο Λακεδαιμόνιος Μέγιλος, και ο Κρητικός Κλεινίας, που εκπροσωπούν τα δύο περιφημότερα αρχαία πολιτεύματα, το μινωικό και το σπαρτιατικό.

Εγώ θαρρώ πως η αρχαία η Ελλάδα ζη πάντα, γιατί κι ο Πλάτωνας, σα δε γελιέμαι, το είχε και το ήθελε το ύφος το κουβεντιάρικο, ταπλό, που καμιά γλώσσα στον κόσμο δεν μπόρεσε ποτε της να ταρπάξη τόσο ταιριαχτά που να το κάμη και δικό της.

Και εις την ερημωθείσαν πόλιν, όπου τα αρχαία μάρμαρα ορθούνται ως επιτύμβιοι στήλαι, έμεινε μόνον εσχατόγηρος μοναχός, όστις με τρέμουσαν χείρα χαράσσει επί του μαρμάρου το σπαρακτικόν χρονικόν: «15 του Μάη.... ήρθαν η φούστες και η χώρα ερημώθηκε. Κλάψετε την Αθήνα». Το πλατάγισμα ιστίου διακόπτει τον ρεμβασμόν μου.

Ο στίχος ο ωγύγιος θα είταν ατίμητος στίχος, γιατί θα μας έδειχτε την αρχαία κατάσταση, το παλιώτερο γραμματολογικό σύστημα της ελληνικής, θα βλέπαμε μια γλώσσα ακόμη πιο αρχαία από τη γλώσσα που έγραψαν Όμηρος και Πλάτωνας.

Είδωλα και ξόανα θεών, τα μόνα άτινα είχον διασωθή εκ της φανατικής μανίας των μοναχών, σύμβολα και εμβλήματα αρχαία, βωμοί, θυμέλαι, θύρσοι, γλαύκες, ουδέν εκ των κλασσικών εμβλημάτων έλειπεν εκ του άντρου του Πλήθωνος. Οσάκις απεσύρετο ούτος εις το άντρον, επεθύμει να έχη πάσας ταύτας τας μυστικάς ψυχαγωγίας, αίτινες έτερπον το πνεύμα αυτού.

Πώς χαλνούν τη δημοτική; Τη χαλνούν, αφού της σηκώνουν τον κανονικό της τύπο, τη λέξη δρόμος, δρόμου , και παρατηρήστε, σας παρακαλώ, πως είναι αρχαία κ' η λέξη, αρχαίος κι ο τύπος. Τώρα όμως, αντίς αφτόνα, τι άλλον τύπο της μαθαίνουν της δημοτικής; Η οδός, της οδού . Νομίζετε ποτέ ο ελληνικός λαός, νομίζετε το ρωμαίικο να μάθη ποτέ να κλίνη η οδός, της οδού, αι οδοί, τας οδούς ; Αφτό ποτέ.

Θέλω να πω, μ' άλλα λόγια, πως δεν αλλάζει η γραμματική, δε χαλνά το σημερνό γλωσσικό σύστημα. Με τα ελληνικά όμως έχουμε άλλους μπελάδες. Να πάρουμε μιαν αρχαία λέξη όπου κι όπως τύχη, κάποτε θα τύχη ναναγκαστούμε να πάρουμε μαζί της και την αρχαία γραμματική, γιατί δε γίνεται και πάντα ναλλάξουμε πολύ πολύ τον τύπο.

Δεν εγίνωσκε την αξίαν των, αλλά παρετήρει περιέργως αυτά. Είτα ανεκάλυψε την κυρίαν είσοδον του σπηλαίου και εξήλθεν εις το φως, χωρίς πλέον να λάβη ανάγκην της διά του σχοινιού αναρριχήσεως. Ταύτα συνέβησαν περί τα μέσα της παρελθούσης εκατονταετηρίδος. Τα τρία αγάλματα ήσαν εκ των περικαλλεστάτων, όσα παρήγαγέ ποτε η αρχαία τέχνη.

Εκεί θακούσης αρχαία γλώσσαΕγώ του λέω· Το στόμα σου νανοίξης, κι ό τι πης είναι αρχαίο. Ό τι κι αν πης, αρχαίο είναι! Το δεν , που κάθε μέρα το συνηθίζεις, αρχαίο, πολύ αρχαίο κι αφτό.

Σ' αφτό μόνο δε συφωνώ με την καθαρέβουσα· Ή πρέπει να γράφουμε όλους διόλου την αρχαία, χωρίς να κάμουμε ποτές λάθος, ή τα πατρικά μας τα γραικικά. Όποιος λέει πως η γλώσσα προχώρησε , όποιος θέλει να προχωρήση , πρέπει δίχως άλλο να φέρη πίσω και τη σύνταξη της αρχαίας.